Waar Cito lange tijd de aanbieder was van centrale eindtoetsen voor het basisonderwijs, zijn er inmiddels een aantal nieuwe partijen bijgekomen: IEP, Route 8, Dia en AMN. Ook heet de Cito-toets tegenwoordig ‘Centrale Eindtoets’. Maar waarin verschillen deze onderling precies? Wie waarborgt de kwaliteit? In dit artikel gaan we hier dieper op in.
Verschillende eindtoetsen voor het basisonderwijs
Waarom maak je een eindtoets in groep 8?
In groep 8 moeten alle kinderen in Nederland een eindtoets maken. Hieruit komen een aantal gegevens naar voren: hoe de leerling presteert op individueel niveau en welke vervolgopleiding daarbij past, hoe de klas als geheel presteert ten opzichte van het landelijke gemiddelde en het is een objectieve maatstaf voor het onderwijs. Voor leerkrachten biedt het bovendien inzicht: wijken de resultaten niet erg af van die uit de methodetoetsen?
De huidige aanbieders van eindtoetsen in groep 8?
- AMN
- Centrale Eindtoets van het College voor Toetsen en Examens (de voormalige Cito-toets, aangeboden vanuit de overheid)
- Dia
- IEP
- Route 8
De bovenstaande partijen worden voor vier jaar goedgekeurd, maar krijgen wel een jaarlijkse controle vanuit de overheid. Op die manier kan de kwaliteit gewaarborgd worden. De eindtoets moet bovendien aan een aantal voorwaarden voldoen.
Wanneer wordt de eindtoets afgenomen?
Dit is afhankelijk van het type eindtoets dat de basisschool heeft gekozen. In elk geval ligt de datum ieder jaar tussen 15 april en 15 mei. Voor papieren toetsen gelden vaste afnamedata, om fraude te voorkomen.
Bij wijze van uitzondering werd in 2020 geen eindtoets afgenomen door corona.
Welke data gelden voor komend schooljaar?
- De toetsdagen in 2020/2021 voor de papieren afname van de eindtoets liggen op 20-22 april
- De digitale toets zal komend schooljaar worden afgenomen tussen 19 april en 14 mei
Actuele informatie vind je hier.
De onderlinge verschillen tussen de eindtoetsen voor groep 8
AMN
Belangrijkste kenmerken
- Digitaal
- Getoetst op het niveau van het kind
- Mogelijkheid om te kiezen voor ‘Aansluiting PO-VO’, waarin naast de vaardigheden ook capaciteiten worden gemeten; op die manier geeft de toets een vrij compleet beeld over de mogelijkheden, motivatie en interesses. Daarnaast laat Aansluiting PO-VO zien hoe jouw kind presteert ten opzichte van anderen én wat leerkrachten en ouders denken
De visie van AMN is dat iedereen goed is op zijn eigen manier en eigen talenten heeft. Daardoor vormt de Aansluiting PO-VO een mooie aansluiting op de reguliere eindtoets, waarin de cognitieve capaciteiten worden gemeten. Door op die manier een zo passend mogelijk advies te geven, willen ze ieder kind op de juiste plek krijgen waar hij tot bloei komt.
Centrale Eindtoets
Belangrijkste kenmerken
- Bestaat uit de onderdelen taal en rekenen, eventueel ook wereldoriëntatie
- Mogelijkheid te kiezen uit digitaal toetsen of met pen en papier
- Twee niveaus: B (voor kinderen met vermoedelijk vmbo GT tot gymnasium-advies) en N (voor kinderen met vermoedelijk vmbo BB of KB)
De Centrale Eindtoets wordt ontwikkeld door de overheid. Dit maakt de test betrouwbaar. Cito levert als vanouds de vragen, maar de vorm is enigszins anders. Omdat veel basisscholen gebruik maken van een leerlingvolgsysteem van Cito, zijn de kinderen al vanaf jonge leeftijd gewend aan de manier van vragen en de jaarlijkse toetsen.
Dia
Belangrijkste kenmerken
- Digitaal
- Getoetst op het niveau van het kind
- Afname in één dagdeel
Een voordeel van de DIA eindtoets is dat de leerling deze kan maken in zijn eigen tempo. Bovendien passen de vragen zich qua niveau aan de leerling aan op het moment dat hij de toets maakt.
IEP
Belangrijkste kenmerken
- Op papier
- Geen onderverdeling naar niveau
- Zowel open als gesloten vragen
- Geen vergelijking met medeleerlingen
- Afname in twee dagdelen
Naast de Centrale Eindtoets is IEP (van Bureau Ice) de enige die een papieren eindtoets afneemt. De reden daarvoor? Het orgaan wil vooral graag dat elke klas op gelijke wijze aan de toets kan werken (en dat is nu vaak onmogelijk, omdat niet iedere school voldoende devices heeft voor een digitale toets). Verder lopen de vragen op in moeilijkheidsgraad. Dat voorkomt dat leerlingen die misschien iets minder theoretisch zijn, zich door lastige vragen uit het veld laten slaan. IEP is inmiddels een populair alternatief.
Route 8
- Digitaal
- Getoetst op het niveau van het kind (vragen worden afgestemd op de individuele leerling)
- Kan afzonderlijk worden afgenomen; hoeft niet klassikaal
- Afnemen duurt een dagdeel
- Onderdeel luistervaardigheid
Tot slot is er Route 8. Ook deze eindtoets past zich gaandeweg aan het niveau van de leerling aan. Een voordeel is dat hij binnen korte tijd kan worden afgenomen. Deze toets is vrij flexibel. Hij hoeft niet klassikaal te worden afgenomen; dit kan ook verspreid over de eerdergenoemde wettelijk vastgestelde periode van 19 april tot 15 mei 2021.
Welke eindtoets is het best?
Alle eindtoetsen zijn goedgekeurd door de overheid. Dat betekent dat ze allemaal een bepaalde kwaliteit waarborgen. Welke toets het best bij een leerling past, is dan ook persoonlijk. Het grootste verschil zit met name in de manier van toetsen (digitaal of op papier) en in hoeverre iemands persoonlijkheid wordt meegenomen (zoals bij IEP en AMN het geval is). Die laatste twee kunnen ook veel inzicht bieden in de motivatie richting de vervolgopleiding en bieden daarmee iets extra’s.
Welke eindtoets heeft jullie basisschool gekozen? Ben je blij met die keuze of had je liever een van de bovenstaande alternatieven gehad?
Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Afbeelding, stockfour – Shutterstock
Wees de eerste om reactie te geven