Positief opvoeden: tips, informatie en uitleg

Positief opvoeden – dat is toch dat je nooit meer nee zegt tegen je kind? Over deze manier van opvoeden bestaan veel vooroordelen. Daarom besloten we er eens in te duiken. Want wat houdt dat hele positieve opvoeden nu eigenlijk in? Hoe pas je het toe op je eigen kinderen, welke valkuilen moet je zien te omzeilen en waarom help je je kind hiermee? We vertellen je er alles over in dit artikel.

Positief opvoeden: wat is het eigenlijk?

Nooit meer niet of nee zeggen tegen je kind, toch?

Het bekendste vooroordeel over positief opvoeden is dat je alles maar prima vindt van je kinderen. Dat ze hun handen in de verjaardagstaart van een ander zetten en de ouders glimlachend vragen of ze kunnen stoppen. Of dat je ziet hoe ze wanhopig op zalvende toon blijven roepen dat Daantje zijn vriendje niet mag slaan – maar dan in positieve bewoordingen. Dat blijkt toch iets genuanceerder te liggen.

Aan positief opvoeden zitten namelijk duidelijke grenzen. Straffen of belonen past hier niet bij. Denk aan het schrijven van strafregels – iets dat duidelijk niet meer van deze tijd is. het heeft weinig te maken met het vertoonde gedrag dat je zou willen afleren. Binnen de positieve opvoeding kies je dan ook voor een logische consequentie. Hoe dat zit, lees je hieronder.

De Triple P-methode

De officiële website over positief opvoeden hanteert het Positive Parenting Programm – ofwel: de Triple P-methode. Dit is een specifieke cursus die je kunt volgen (tegen betaling) om je opvoeding positiever te maken. Daarentegen is het geen noodzaak. Je kan ook de belangrijkste principes zelf toepassen op je kinderen en je gezin.

Hierbij is het belangrijk om te weten dat positief opvoeden niet één standaard richtlijn biedt die je klakkeloos kunt toepassen op iedere gezinssituatie en elk kind. Uiteindelijk willen we allemaal onze eigen normen en waarden meegeven aan de kinderen, om maar iets te noemen, en is geen karakter hetzelfde.

Wat je wel leert tijdens dit programma is om je eigen normen en waarden positief over te brengen naar je kind. Verder help je hen te leren vertrouwen op zichzelf en begrijpen waarom jij bepaalde dingen verwacht binnen de opvoeding, en om goed voor jezelf te zorgen. Als je immers als ouders niet lekker in je vel zit, kan je ook minder goed zorgen voor de kinderen.

Waar komt de positieve benadering van opvoeden vandaan?

De Triple P-methode is ontwikkeld in Australië, in 1992. Op basis van wetenschappelijk onderzoek ontdekten ze het belang van een positieve benadering in je opvoeding. Kinderen voelen zich zelfverzekerder, ervaren meer rust en duidelijk én vertonen op latere leeftijd minder gedragsproblemen. Anders dan bij de autoritaire opvoeding, die meer is gebaseerd op leiderschap vanuit de ouders en (verwachte) volgzaamheid vanuit het kind. Hierbij is weinig ruimte voor discussie, een eigen mening en je eigen karakter.

Hoe pas je een positieve opvoeding toe?

Handige tips voor positief opvoeden

In de basisregels komt naar voren: 

  1. Creëer een veilige, stimulerende omgeving voor je kind 
    Als je huiskamer veilig is en uitnodigt tot spelen, hoef je ook minder bovenop hun huid te zitten. Dan is de basis al gezelliger.
  2. Laat je kind leren door positieve ondersteuning
    Geef je kind de liefde en aandacht die hij nodig heeft. Dat betekent dus ook dat je stopt waar je mee bezig bent en écht luistert. 
  3. Hanteer een aansprekende discipline
    Kies voor heldere regels, zodat een kind weet wat er verwacht wordt. Niet te veel, want dan verzuipen ze. Reageer ook snel wanneer ze zich niet volgens deze regels gedragen. 
  4. Heb realistische verwachtingen
    Soms is het goed om te beseffen dat je kindje nog maar een peuter of kleuter is. Of misschien wel een goedgebekte, zelfstandige tiener mag lijken, maar ook nog steeds de liefde en aandacht van zijn of haar ouders nodig heeft. Dus blijf realistisch en probeer niet meer te eisen van een kind dan hij je kan bieden. 
  5. Zorg goed voor jezelf als ouder
    Deze herkennen we waarschijnlijk allemaal wel. Als je gisteravond naar een feestje bent geweest dat iets te lang duurde of je hebt om een andere reden slecht geslapen, dan heb je ook geen energie om uren met de kinderen te gaan zitten duplo’en. Datzelfde geldt voor ouders die geen tijd nemen voor zichzelf om te kunnen ontspannen. Dus zorg eerst goed voor jezelf, voor je dat ook voor een ander kan doen (je kind in dit geval). 

Lees hier meer over de vijf basisprincipes van positief opvoeden. 

Bied duidelijkheid, grenzen en rust

Kathleen van Misses Lee Blogt vertelt hier open over hun manier van aanpak. Zo zijn er dus wel degelijk grenzen en bovendien voegt ze daaraan toe dat ze wil dat hun kinderen wenselijk gedrag vertonen, omdat ze begrijpen waarom. Niet uit angst voor een arbitraire straf, in welke vorm dan ook.

Kritiek op positief opvoeden

Uiteraard bestaat er, zoals bij elke opvoedmethode, ook kritiek op:

  • Niemand kan continu positief en enthousiast reageren. Dus als je dat wel van jezelf eist, ga je constant over je eigen grenzen heen. Bovendien leert je kind er ook niks van: die heeft af en toe tegengas nodig. 
  • Te veel belonen werkt verslavend. De buitenwereld is echter vaak niet zo lyrisch over een kind als zijn moeder en dat botst. Dan krijg je Idols situaties, waarbij de ouders verontwaardigd naar binnenstormen en hun zoon of dochter staan te verdedigen, terwijl het ganse land hoorde dat ze gewoon geen talent hebben. 
  • Soms vertonen kinderen heel negatief gedrag omdat ze graag aandacht willen. Dan kan je dat wel negeren (en pas weer belonen als ze zich positief gedragen), maar dat schiet niks op. Negatieve aandacht vragen betekent namelijk dat ze eigenlijk gewoon heel hard een knuffel of liefde nodig hebben. 

Bovenstaande punten komen o.a. uit dit interessante artikel over waarom positief opvoeden eigenlijk helemaal niet zo positief is voor je kind. Ook krijg je tips over hoe je het wel kan aanpakken. Ook deze column van pedagoge Nicole Bijnen verwoordt treffend waarom alleen nooit nee en negatief gedrag negeren helemaal niet werkt.  

De conclusie over positief opvoeden?

Een aantal punten uit deze methode zijn zeker de moeite waard om te overwegen:

  • Zorgen dat je kind begrijpt waarom jullie bepaalde regels hanteren, zodat ze zich hier makkelijker naar kunnen schikken. Dat scheelt strijd.
  • Kinderen beoordelen op wie ze zijn en ze daarin omarmen.
  • Volledige aandacht schenken aan je kind kan nooit kwaad. Zeker in een tijdperk waarin de mobiele telefoon ook veel van ons vraagt, iets om bewust bij stil te staan.
  • Vertellen wat je van je kind verwacht (in plaats van aangeven wat niet mag), kan meer duidelijkheid bieden bij je kind. Hierdoor vertoont hij sneller het gewenste gedrag.
  • Je ‘straf’ aanpassen aan de gedraging, schept ook logica: stiften wegnemen als je kind op de muur kleurt, de televisie uitzetten wanneer niemand kijkt of tijdelijk niet mee mogen spelen wanneer je een ander kindje hebt geslagen.

Maar, zoals bij alles draait het ook in het geval van positief opvoeden om balans. De belangrijkste boodschap die je wil meegeven aan je kind is dat hij gezien wordt, dat je duidelijke grenzen schept en je niet alles toelaat onder het mom van positief reageren. Uiteindelijk moet je kind op een gegeven moment gaan meedraaien in de maatschappij en dat lukt niet als je je hele leven te horen kreeg dat je fantastisch bent of je ouders geen grenzen aangaven.

Is positief opvoeden iets dat bij jullie gezin past? Of heb je hier weinig mee?

Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

Afbeelding, nd3000 – Shutterstock

Redactie

De Mamagids is hét online handboek voor moeders die fouten durven maken. Vol handige tips voor als je het even niet weet, herkenbare verhalen en ervaringen van lezeressen. Omdat je nooit de enige bent!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar boven