Waarom natuurlijk bevallen na overlijden van je baby?

Wanneer je kindje overlijdt voor de bevalling, heb je een behoorlijke shock te verwerken. De kans is groot dat je het liefst direct wil dat je zoontje of dochter wordt geboren. Maar dan komt de volgende mededeling: je moet naar huis, krijgt waarschijnlijk medicatie om de bevalling voor te bereiden en moet op natuurlijke wijze je baby ter wereld zetten. Hoewel dat onmogelijk lijkt, is het wel degelijk zinvol. In dit artikel vertel ik je over onze ervaring en waarom we al snel merkten dat het belangrijk is om geen operatie te ondergaan.

Na overlijden van je baby geen keizersnede

‘Kunnen we een keizersnede krijgen?’ vroeg ik de gynaecoloog, kort nadat we op de echo zagen dat het hartje van onze dochter was gestopt met kloppen. Ze schudde haar hoofd. Ergens was ik hier al bang voor. Omdat ik het niet vertrouwde, had ik vooraf al via Google gezocht naar informatie over het overlijden van een baby in je buik. Bijna overal zag ik staan dat in deze situatie een natuurlijke bevalling wordt aangeraden. Stiekem hoopte ik toch een uitzondering te kunnen en mogen zijn. Het voelde als een grote marteling om nog anderhalve dag te moeten wachten op de geboorte. We kregen een pilletje mee naar huis om de baarmoedermond te laten rijpen en dat was dat.

In het begin voelde ik me vooral wanhopig en verscheurd. Hoe moest ik in vredesnaam ons meisje nog dragen? Continu de confrontatie met je buik – het bewijs dat je wel nog steeds zwanger bent, terwijl je kindje niet meer leeft. Dat voelde echt verschrikkelijk. Waarschijnlijk is het ook wel een natuurlijke reactie: je wil gewoon iets concreets kunnen doen in plaats van lijdzaam afwachten. Maar het mag niet. Inmiddels begrijp ik het en ben ik blij dat ze me dit aanraadden. Waarom? Daar vertel ik in dit artikel meer over. Al kan ik er misschien maar één persoon mee helpen.

Waarom een natuurlijke bevalling na het overlijden van je baby beter is

Gezondheid

Een keizersnede is en blijft een operatie. Ook duurt het herstel na afloop (doorgaans) veel langer. En dat klopt. Ik had een vlotte bevalling en voelde me binnen een week eigenlijk alweer prima. Onder licht protest nam ik alsnog mijn rust, maar ik weet zeker dat het herstel na een keizersnede veel langer zou duren.

Daarbij moet je een uitvaart regelen. Dat is niet het moment dat je hulpeloos wil toekijken vanuit een rolstoel – als je dat enigszins voor het zeggen hebt natuurlijk. Het feit dat ik actief kon meehelpen, het mandje met ons meisje erin naar binnen kon dragen en staand een korte toespraak voordroeg, daar ben ik nog steeds heel dankbaar voor. Dit had allemaal niet gekund na een keizersnede.

Afscheid nemen van je kindje en de zwangerschap

Hoe verschrikkelijk het ook is, mentaal moet je ook ergens doorheen. Zelfs als je al een beetje vermoedde dat iets niet goed zat en dat je kindje mogelijk al was overleden voor je dit op de echo zag, dan nog is het een proces dat nuttig is. De kennis dat jullie kleintje niet meer leeft moet echt doordringen. Dat duurt sowieso waarschijnlijk langer dan die paar dagen voor de bevalling, maar het draagt er wel aan bij.

Het veilige huisje waar jullie baby al die tijd in leefde, moet straks plaatsmaken voor de echte wereld. Tijdens deze emotioneel heftige en confronterende dag(en) zal je aan dat idee moeten wennen – voor zover dat lukt. Mij hielp het persoonlijk wel om veel te lezen over alles wat zou gaan komen. Dan ben je iets beter voorbereid. Het idee dat andere vrouwen dit ook voor elkaar hadden gekregen, bood me steun. Ondanks dat ik me voelde alsof het mij niet zou gaan lukken, kon ik het ook. En zo zal jij het ook kunnen straks.

Voorbereiden op wat gaat komen

Wanneer je voor de bevalling al weet dat je kindje is overleden, zit daar enigszins een ‘voordeel’ aan. Je kan je erop voorbereiden. Dat betekent dat je vooraf al weet dat jullie baby straks stil is na de geboorte. En dat je misschien bepaalde zaken al kan regelen. Wil je nog steeds hetzelfde pakje aandoen als je normaal zou hebben gedaan? Wie zou je erbij willen hebben? Wil je een vorm van pijnbestrijding, zoals een ruggenprik?

Ondanks dat het allemaal verschrikkelijk confronterend is, vond ik het zelf ook enige houvast bieden in een situatie waarin de grond onder je voeten is weggeslagen. Je kan met je bevalling één van de belangrijkste dingen voor je kindje doen: hem of haar ter wereld gaan zetten. Het helpt dan (enigszins) als je de situatie rondom je bevalling zo mooi en prettig mogelijk maakt.

Waarop kan je je voorbereiden voor de bevalling van een overleden kindje?

Onderstaande zullen ze in het ziekenhuis of bij de verloskundige ook met je bespreken. Als je hier vooraf al van weet, kan je in elk geval iets om handen geven.

Geboortefotografie

In Nederland kan je vanuit Stichting Still een vrijwillige geboortefotograaf op bezoek krijgen na de bevalling. Hij of zij legt alles na de geboorte vast – een onvergetelijk geschenk. Ik ben onze fotografe nog steeds intens dankbaar voor alles wat ze heeft gedaan voor ons. Ze legde de avond vast en toont ons zoals we de situatie op dat moment daadwerkelijk beleefden. Van ouderlijke trots tot de intense pijn op onze gezichten.

Nova staat op de foto als een klein engeltje. Een prachtige herinnering voor onze dochters. Want hoewel we zelf ook een aantal foto’s hadden gemaakt, zijn die geen van allen zo mooi als deze. Op deze manier kunnen ze hun zusje herinneren zoals ze was.

Maak zelf ook foto’s van alles

Ik heb eigenlijk van zo’n beetje elke stap in het proces foto’s gemaakt, omdat ik bang was alles te vergeten. Je beleeft deze periode in een soort vage roes. Om later nog eens te kunnen terugkijken, kan het helpen om veel foto’s te maken. Ik sloeg ze op in een aparte map op mijn telefoon, waar ook de zwangerschapsfoto’s in stonden.

Schrijf het van je af

De eerste keer dat ik begon te schrijven, sneed de pijn echt door mijn ziel. Opnieuw beleven wat was gebeurd via je woorden, de situatie opnieuw voor je zien… Het was bijna net zo pijnlijk als de eerste keer. Toch hielp het me om vat te kunnen krijgen op alles. Zo besefte ik dat schuldgevoel eigenlijk geen zin heeft (als je vooraf had geweten dat dit zou gebeuren, zou je er immers alles aan hebben gedaan om het te voorkomen), dat blijdschap er ook mag zijn en dat dit je heus niet minder verdrietig maakt, maar ook wat we nu eigenlijk allemaal hadden meegemaakt.

Nog steeds probeer ik van elke dag een verslagje te schrijven: wat hebben we gedaan, hoe voelde ik me, waar staan we nu… Op die manier houd ik ook de mijlpalen bij. Zoals toen we de foto’s ontvingen, het geboortekaartje dat ik maakte, het moment dat het bevalbad weer werd opgehaald. Niet de leukste momenten, en dan druk ik het natuurlijk zacht uit, maar wel belangrijke gebeurtenissen die deze periode tekenen.

Maak hand- en voetafdrukjes

Ook dit deden ze in het ziekenhuis. Na afloop werd het op een kaartje geplakt waarop ook haar naam, lengte, gewicht en geboortedatum staan. Het is één van de weinige dingen die je mee naar huis kan nemen en daarom zo waardevol.

Bespreek of je jullie kindje na afloop mee naar huis willen nemen

Advies kan ik je hierover niet geven: het is zo’n ontzettende gevoelskwestie. Wat voor de een fijn voelt, vindt een ander niks. Misschien beslis je zelfs pas na de geboorte wat je precies wil doen. Wel kan ik je een belangrijk advies geven: jullie keuze is de juiste. Wat een ander daar ook van vindt! Dat iemand anders zijn kindje mee naar huis nam, betekent niet dat jullie hetzelfde zouden moeten doen. Of andersom: als mensen het raar vinden als je juist je kindje graag toch in zijn of haar bedje wil leggen, is dat toch echt hun probleem.

Je hebt uiteindelijk maar één kans om het te doen. En dan telt alleen wat jullie samen voelen als ouders en (als je meerdere kinderen hebt) hoe het gezin erin staat.

Hoe betrek je de kinderen bij de bevalling van een overleden baby?

Waarschijnlijk hebben jullie allemaal ontzettend toegeleefd naar de geboorte. Je zag al voor je hoe de trotse broer(s) en zus(sen) de baby zouden vasthouden en koesteren. Na een overlijden is alles anders. Wil je je kinderen ermee confronteren? Vinden ze het zelf een fijn idee?

Opnieuw zal je hierin puur je eigen gevoel moeten volgen. Wij vroegen de kinderen wat ze prettig zouden vinden en dat kwam overeen met onze eigen inschatting vooraf. Ik denk zelf dat het goed is om ze de vrijheid te geven hierin te beslissen wat bij hen past. De een wil heel graag zijn zusje of broertje alsnog kunnen knuffelen, de ander vindt het een eng idee en wil het absoluut niet. De mogelijkheid bestaat in elk geval wel om andere gezinsleden na de bevalling te laten langskomen, zoals ook bij een ‘normale’ geboorte.

Wat kan je zelf doen om de bevalling aan te kunnen?

Persoonlijk proces

Tot slot het moeilijkste punt. Als je dit leest, omdat je straks zelf door dit proces zal heen gaan, vraag je je misschien af hoe je in vredesnaam die bevalling straks moet doen. Het idee dat jullie kindje is overleden. En waar je onder andere omstandigheden na de pijn van je weeën wordt ‘beloond’ met een prachtige baby, is er nu jullie stil geboren kindje. Dat is moeilijk.

Toch heeft Moeder Natuur op de een of andere manier een bepaald ingebouwd mechanisme voor je geregeld. Dat maakt dat je dit aankan en ook na de geboorte in staat bent te genieten en te houden van je kindje zoals je anders zou hebben gedaan. Die wetenschap maakte dat ik er enigszins vertrouwen in kreeg. Wat ik je uit mijn ervaring zou willen meegeven, is dat het mij hielp om me zoveel mogelijk over te geven aan het hele proces zodra je daar een beetje klaar voor bent. Je verzetten levert simpelweg niks op.

Geef toe aan je gevoel

Eigenlijk denk ik ook dat het menselijk gezien onmogelijk is om je verdriet te sturen. De een huilt tranen met tuiten en kan niet stoppen, een ander geniet ondanks alles van de geboorte. Dat is allemaal prima. Belangrijk is vooral dat je daarbij trouw blijft aan jezelf, denk ik. Hoe dan ook weet ik zeker dat ook jij in staat bent om je kindje op de wereld te zetten! En hoe moeilijk (en onmogelijk) het nu waarschijnlijk lijkt, als anderen het kunnen dan lukt het jou evengoed.

Misschien kan je kracht putten uit onze ervaring, of in elk geval hoop op een goede afloop. Om die reden deel ik hieronder beknopt ons bevallingsverhaal.

Onze ervaring: de knop ging om

Gaandeweg merkte ik bij mezelf dat er een knop om ging in het ziekenhuis. Angst en het intense opzien tegen de geboorte, sloegen in de loop van de dag om in nieuwsgierigheid. Ik had ons kleine meisje negen maanden met trots gedragen en wilde nu verdorie weleens zien hoe ze eruit zag. Dit moment was een van de weinige dingen dat ik haar nog kon geven, na de zwangerschap. Een halfuur voor ze geboren werd, besloot ik er daarom zoveel mogelijk van te gaan genieten. Verdrietig is het toch wel; dan kan je maar beter een mooie herinnering maken van het moment dat je kindje ter wereld komt. Toch?

Gelukkig lukte dit. Natuurlijk vloeiden er ook tranen. Maar omdat haar geboorte tegelijkertijd zo’n onvergetelijk en toch op een bepaalde manier mooi moment was, kan ik daar altijd aan terugdenken met warme gevoelens. Het helpt op de moeilijke momenten die daarna komen. Als ik terugga in de tijd dan voel ik weer haar lijfje tegen me aan en de enorme trots die ik voelde. Ze was zo mooi! Zo af. Ik hield haar zoveel mogelijk bij me en dat maakt dat ik die intense dag en gebeurtenis met een goed gevoel kon afsluiten.

Veel sterkte als je nog moet bevallen. Geloof in jezelf en de kracht van je lijf, dat intuïtief de bevalling van je zal overnemen. Ik hoop dat je er een moment van kan maken waar je later steun aan hebt.

Wil je je ervaring delen of heb je misschien nog een vraag? Stel die dan gerust hieronder in de reacties, ik zal mijn best doen je zo snel en eerlijk mogelijk te beantwoorden.

Liefs, Merel

Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

Afbeelding, Shaynedrinkstockphoto – Shutterstock