Verliefdheid bij je kind is schattig. Zeker wanneer ze nog op de basisschool zitten en thuiskomen met iets voor Valentijn. Maar wanneer het verliefde tieners betreft, ga je als ouder een compleet nieuwe fase in. Er komen nieuwe dingen bij die (kalver)liefde kijken, zoals seksualiteit. Hoe ga je daarmee om?
Verliefdheid bij tieners
Misschien weet je zelf nog wel hoe intens je verliefdheden waren in de puberteit. Je kon straalverliefd worden op iemand die je eigenlijk nog niet zo goed kende. Vlinders in je buik, overal hartjes tekenen, dagdromen en stiekem naar elkaar kijken in de pauze. De euforie als het wederzijds bleek te zijn. Die verkering waarbij je elkaar eerst nog een beetje moest aftasten, je eerste echte zoen en nog zoveel meer.
Diezelfde verliefdheid werkt voor je tiener ook verslavend, zo schrijft Jeugdverpleegkundige Jolande Huveners. Als je verliefd bent, maak je namelijk dopamine aan. Kenmerk daarvan is het gelukkige gevoel dat ontstaat en dat je er steeds meer van wil. Aan de andere kant maakt het dalende serotineniveau je onzekerder. Kortom, verliefdheid is voor tieners aan de ene kant heerlijk, aan de andere kant gekmakend. En voor jullie als ouders ook een bijzondere fase.
Puberteit: een nieuwe fase in de verliefdheid
Als je als tiener verkering krijgt met iemand die populair is dan maakt jou dat ook automatisch populairder. Of jullie samen, als je dat al was. Daarnaast komt er sneller een vorm van seksualiteit bij kijken. Het begint met zoenen en eindigt wellicht met seks. Hier komt ook een bepaalde sociale druk bij kijken: hij wil stoer doen voor zijn vrienden, waarvan sommigen al seks hebben gehad (naar eigen zeggen). Zij wil geen slet gevonden worden. Maar is misschien ook hopeloos nieuwsgierig.
Daarbij kan het zo zijn dat je dochter of zoon moeite heeft met het bewaken of respecteren van grenzen. Zo kunnen jongens boos worden als zij ‘ineens’ seks weigert op het moment, of gaat een meisje ergens in mee uit angst dat hij haar niet leuk meer vindt. Als ouders is het daarom slim om tijdig te starten met seksuele voorlichting. Maar er is meer dat je vanaf de zijlijn kan doen om je puber door deze mooie, maar onzekere tijd heen te loodsen.
Hoe ga je als ouder om met je verliefde tiener?
Praat over jullie wensen
Voor tieners is het vaak belangrijk dat ze worden gehoord. Dus of je het nu wel of niet met ze eens bent, luister naar hun kant van het verhaal. Het helpt als je benoemt dat je bepaalde afspraken wil maken omdat je je zorgen maakt. Zo begrijpt je puber dat niemand wil pesten of expres dwars zit, maar van hem houdt en niet wil dat hem of haar iets naars overkomt.
Verder is het slim om aan te geven wat je wel en niet verantwoord vind onder jullie dak. Zo kan je zeggen dat tot een bepaalde leeftijd niet samen geslapen mag worden. Of dat je zijn ouders graag wil ontmoeten voor er zulke grote stappen worden gezet. Hoe gênant jullie verliefde tieners het ook zullen vinden, je bent als volwassenen verantwoordelijk en bovendien baas in eigen huis. Er zijn leukere dingen om te horen dan krakende tienerbedden.
Vraag gericht of ze weten wat een bepaalde term betekent
Bij tieners vliegen de seksuele woorden in het rond, maar soms hebben ze geen idee wat iets betekent. Ze praten anderen na (denk aan bepaalde liedjes) of durven niemand te laten merken dat ze werkelijk geen idee hebben. Door ze gericht te vragen, kan je nog weleens bijzondere antwoorden krijgen… En denk maar zo: het is toch wel handig dat wanneer je ooit met iemand naar bed gaat, je in elk geval weet wat je allemaal kan doen en hoe het heet.
Wat ook helpt, is één van deze boeken geven. Dan hoef je er zelf minder diep op in te gaan, maar kunnen ze het zelf lezen wanneer ze daaraan toe zijn. Vooral het linkerboek is een musthave voor jonge tieners, over het ontdekken van je eigen lijf en dat van een ander. Start to sex is geschikt vanaf 15 jaar.
Bespreek nog eens hoe het ook alweer zit met zwangerschappen, grenzen en SOA’s
Je hebt misschien alles al een keer uitgelegd, maar bepaalde dingen zijn goed om nog eens te benadrukken:
- Een anticonceptiepil beschermt je niet tegen SOA’s
- Condooms mag je niet meer gebruiken na de uiterlijke datum
- Een meisje kan de pil slikken, maar toch is het geen reden om daar blind op te vertrouwen (een buikgriep kan de werking al opheffen). Bovendien slikt niet ieder meisje de pil even consequent.
- Leg aan jongens uit wat een menstruatie precies inhoudt.
- Als de jongen in kwestie beweert dat liefde en seks gelijk staan (‘Je houdt niet van me als je niet met me naar bed gaat’ of ‘Als we het nu niet doen, denk ik dat het beter is om uit elkaar te gaan’) dan is het vooral slim om de relatie zelf te verbreken.
- Leer je dochter dat ze zelf ook voor condooms kan zorgen en dit niet altijd van een jongen hoeft te laten afhangen.
- Jongens zeggen in de puberteit vaker mooie dingen om een meisje mee naar bed te krijgen; geloof niet alles dat de ander zegt. Al moet je ook waken dat je dochter niet te wantrouwig wordt, maar waakzaamheid kan geen kwaad op deze leeftijd.
Vertel waar de condooms staan
Je moet er toch niet aan denken dat je tiener in alle verliefdheid en enthousiasme zomaar met zijn verkering naar bed gaat zonder bescherming, omdat hij die niet durfde te kopen? Misschien vindt hij of zij het ongemakkelijk, maar wanneer het moment daar is zullen ze je dankbaar zijn. Uiteindelijk weet je niet wie een SOA heeft. En omdat van de jongeren tot 25 jaar maar liefst 1 op 5 te maken krijgt met chlamydia, is zo’n condoom geen overbodige luxe. Leg eventueel ook uit dat je tegenwoordig (anoniem) kunt laten testen of je een SOA hebt. Mochten ze een keertje onverhoopt onvoorzichtig zijn geweest, dan weten ze het in elk geval maar meteen.
Als ouders kan het desondanks allemaal wel moeilijk te bevatten zijn. Jij had deze jong-volwassen tiener ooit in je armen als baby. Onschuldig, met grote ogen, onvoorwaardelijk. En nu moet je ineens dit soort zaken bespreken waarvan je misschien had gehoopt dat het nog heel lang zou duren. Aan de andere kant: wanneer tieners seks willen met elkaar, gebeurt het toch wel. Je zou zelfs kunnen stellen dat hoe meer jij het verbiedt, hoe aantrekkelijker het wordt.
Ga het gesprek aan over homoseksualiteit (of een andere vorm van seksualiteit)
Iets dat je misschien makkelijk vergeet, omdat heteroseksualiteit nog altijd het vaakst voorkomt, is het bespreken van homoseksualiteit bij kinderen. Of eigenlijk elke vorm van verliefdheid en seksuele gevoelens. Kinderen kunnen behoorlijk met zichzelf in de knoop komen. En in de puberleeftijd, waar ‘erbij horen’ zo’n beetje de maatstaf is, is het heel lastig als jouw seksuele voorkeur anders is dan bij de rest.
Valt jouw kind wel op het andere geslacht? Dan is het toch goed om hierover te praten. Hoe normaler ze het vinden, des te kleiner de kans dat ze een ander buitensluiten op basis van geaardheid. Of er intolerant tegenover gaan staan. Liefde is liefde en – mits gelijkwaardig – in welke vorm het komt is irrelevant.
Een open houding is fijn voor tieners. Je hoeft ze zeker niet te overvoeren met ongemakkelijke details, maar het feit dat ze iemand hebben bij wie ze terecht kunnen voor kloppende informatie is fijn. Feit blijft dat een verliefde tiener op een gegeven moment seksuele gevoelens krijgt en ze wil ontdekken. Als ouder kan je dan maar beter vanaf de zijlijn aan ze leren wat ze moeten weten, dan dat je het verbiedt en ze zelf op onderzoek uitgaan. Met bovenstaande tips kan je je tiener in elk geval helpen. Heb jij al een verliefde tiener in huis (gehad) en hoe gaan jullie hiermee om? Vind je het soms ook lastig?
Dit artikel bevat een of meerdere affiliate links. Van elke aankoop die je doet via deze link(s) krijgen wij een klein percentage. Jij betaalt hiervoor uiteraard niets extra’s, maar je helpt ons een klein handje. Daarbij doen we regelmatig een donatie aan goede doelen als De Voedselbank. Mocht je dus een aankoop doen, dan willen we je hierbij heel graag bedanken!
Wees de eerste om reactie te geven