We kunnen als ouders niet meer om de app TikTok heen. Dansjes, gebeurtenissen, grappige sketches en interviews – alles komt voorbij. Kinderen willen eigenlijk al voor de toegestane leeftijd online en vertonen soms (levens)gevaarlijk gedrag. De vraag is echter: in hoeverre bespreek je zoiets met andere ouders? In dit artikel deel ik mijn ervaring met een dergelijke situatie. Wat ik deed, lees je verderop. Ook kan je hieronder vinden wat de wettelijke regels zijn en hoe je kunt omgaan met gevaarlijk gedrag bij andermans kinderen.
Wat is TikTok precies?
Van Musical.ly tot TikTok
Voor wie weinig met socials doet of eigenlijk geen idee heeft: TikTok begon ooit als de app Musical.ly. Je kan met deze populaire app video’s opnemen op hits van nu en vroeger en de tekst playbacken. Ook nemen mensen bekende scenes uit films en series op of spreken zelf een bepaalde tekst in. Je kan via TikTok viral gaan en zo heel veel onbekenden bereiken.
Levensgevaarlijke app?
Beroemd worden, lijkt hierdoor heel makkelijk. Kinderen doen mee aan challenges en dagen zichzelf en anderen uit met grappige, maar soms ook gevaarlijke stunts. Er zijn bijvoorbeeld gevallen bekend waarin kinderen en jongvolwassenen overleden zijn, zoals de 11-jarige Engelse jongen die stierf na ‘chroming‘. Hij was niet de enige. Ook de ‘scarf game’ challenge, waarbij je een kledingstuk rond je nek bindt tot je out gaat, eiste meerdere levens. En of dat niet genoeg is, zijn er nog risico’s op het gebied van privacy, zoals je hier kunt lezen.
Wettelijke regels rondom dit soort apps
Wat mag wel en niet volgens de wet op TikTok?
Net als in het geval van Instagram zijn er geen wettelijke bepalingen. Je kan met je kind afspreken dat hij of zij de app nog niet mag downloaden tot een bepaalde leeftijd, maar of ze zich daar daadwerkelijk aan houden is een tweede. Bovendien kunnen tieners alsnog bij een vriend(in) filmpjes kijken, opnemen en op hun account plaatsen via hun telefoon. Waar een wil is, is immers een weg.
Je kan hier wel zelf afspraken over maken met elkaar, de risico’s bespreken en je kind bepaalde normen en waarden meenemen.
Deze regels kan je opstellen rondom het gebruik van TikTok
- Kies voor een afgeschermd profiel om je privacy te waarborgen
Let erop dat TikTok een enorme aantrekkingskracht heeft op jonge tieners. Je kan uiteindelijk ‘TikTok famous’ worden – vergelijkbaar met influencers op YouTube en Instagram. Met die ambitie is het afschermen van je profiel natuurlijk geen leuke regel. Leg daarom goed uit waarom je hiervoor kiest. - Plaats nooit zomaar iemand anders online zonder toestemming te vragen.
Zeker (jonge) kinderen die niet tot jullie gezin behoren: niet alle ouders vinden het fijn als er filmpjes van hun kind online staan zonder hun medeweten. - Stel regels op over het soort dansjes en gedrag dat ze op TikTok zetten.
De reden? Je kan ze dit filmpje laten zien over Instagram, hoewel het wel volledig Engelstalig is. Ditzelfde gaat op voor TikTok. Je ziet hier meteen de keerzijde van internet en social media. Waar iets voor haar (en jullie wellicht) een onschuldige video lijkt, kan het voor een ander voldoende zijn om ongewenste berichten te sturen – met alle gevolgen van dien.
Sexy dansjes of gevaarlijk gedrag op TikTok
Alles voor de fame
Beroemd worden, al dan niet online, heeft een enorme aantrekkingskracht op jonge kinderen. Iets heel simpels kan al leiden tot een enorme schare aan volgers en daardoor lijkt bekendheid meer binnen handbereik dan ooit. Dat je daadwerkelijk boven de massa moet uitsteken, er vaak een heel marketing- en contentplan achter zit en online beroemdheden soms een handje worden geholpen door de dikke portemonnee van hun ouders, zien kinderen meestal niet. Het enige dat opvalt is dat je met een video over slijm maken al flinke bekendheid kan verwerven. En dus willen ze dat ook.
Je ziet bij jongeren daardoor de tendens ontstaan dat het steeds net een stapje verder moet. Ze halen gevaarlijke stunts uit, filmen of fotograferen op bizarre plekken – soms, als gezegd, met de dood tot gevolg. Specifiek meisjes kunnen zich bovendien laten verleiden tot sexy dansjes. Te sexy althans voor hun leeftijd: twerken in de basisschoolleeftijd, om maar iets te noemen. Kinderen hebben werkelijk geen idee welke gedachte erachter zit en doen dit in alle onschuld, maar je weet nooit wie de filmpjes in handen krijgt. Bovendien: eenmaal online gaat iets er niet altijd makkelijk af.
Lees ook: 5 online risico’s waarvoor je je tiener wil waarschuwen
Mijn ervaring: dochter van een kennis deed sexy dansjes op TikTok
Hoewel ik mijn dochter zelf weinig controleerde op TikTok (ze plaatste erg weinig), vond ik het wel belangrijk de app zelf te hebben. Doordat ik haar volgde, kwamen er soms leeftijdsgenootjes voorbij. Vaak terwijl ze grappige sketches nadeden of gekke dansjes uitvoerden. Zo ook de dochter van een goede bekende. Draaiend met haar heupen, ze stak haar tong uit terwijl ze uitdagend knipoogde. Waarschijnlijk overgenomen van een ander account, maar niettemin een meisje van 12 jaar dat hiermee andere signalen uitzond dan ze misschien doorhad.
Daarmee kwam ik in een dilemma terecht. Neem je contact met de ouders op? Ik vond het lastig. Je wil iemand niet voor het hoofd stoten in zijn of haar opvoeding en ergens mag je er toch vanuit gaan dat ouders enigszins weten wat hun kind op TikTok doet? Uiteindelijk heb ik er toch maar iets van gezegd. Als zij er geen problemen mee zouden hebben gehad, ook prima. Maar ze waren blij dat ik contact opnam. Ze hadden namelijk geen idee. Hierdoor konden ze het gesprek opnieuw aangaan en uitleggen waarom ze moeite hadden met deze manier van dansen. Hun dochter begreep dit, haalde de filmpjes weg en deelde vanaf dat moment filmpjes die beter bij haar leeftijd pasten.
Wat kan je doen als andermans kind zich gevaarlijk gedraagt op TikTok?
Ken je de ouders? Neem dan altijd contact met ze op en spreek je zorgen uit. De ene keer weten ze ervan en laten ze het los een andere keer zullen ze blij zijn dat je hen op de hoogte stelt. Uiteraard blijft het uiteindelijk hun keus welke afspraken ze maken omtrent TikTok, maar dan heb je in elk geval gedaan wat fijn voelt.
Ken je de ouders niet? Bespreek dan met je eigen kind wat de eventuele risico’s zijn van bepaald gedrag. Misschien kan hij of zij de ander waarschuwen en eventueel wat meer bewustzijn geven. Als je het kind af en toe over de vloer hebt, zou je eventueel nog het gesprek kunnen aangaan en je zorgen uitspreken.
Ga het gesprek aan met je eigen kind. Dit soort filmpjes of gedragingen zijn altijd een reden om thuis ook het gesprek aan te gaan. Informeer bijvoorbeeld hoe je zoon of dochter hiernaar kijkt. Vragen die je kunt stellen:
- Heb je al gehoord van de … challenge?
- Wat vind jij ervan als kinderen zoiets doen?
- Denk je dat je daarmee beroemd kunt worden? En zou je dat zelf willen?
- Heb je zelf ooit overwogen om mee te doen?
- Doen je vrienden of vriendinnen mee aan dit soort challenges? Vinden ze het belangrijk dat iedereen meedoet of durf je nee te zeggen als jij je niet prettig voelt?
Bespreek ook de veiligheidsrisico’s met elkaar. Misschien kan je niet alles voorkomen, maar het meegeven van kennis en weerbaarheid bij groepsdruk zijn erg belangrijk. Ook bewustzijn over wat gevaarlijk is en wat grappig, is goed om mee te geven. Hopelijk durven ze dan op het moment suprême nee te zeggen.
We zijn benieuwd hoe jullie hierin staan. Vind je dat het de eigen verantwoording is van ouders om op een goede manier met dit soort zaken om te gaan? Of waarschuw jij hen als je ziet dat hun dochter sexy dansjes op TikTok post – al dan niet via een openbaar profiel?
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Uitgelichte afbeelding ©Nattakorn_Maneerat – Shutterstock
