Het lijkt zo leuk: even een video delen van je peuter, een eigen Instagram-account aanmaken voor je baby omdat je graag zou willen dat ze #brandrep worden of een blog starten over wel heel persoonlijke momenten in het leven van je kind. Maar waar ligt de grens? Wat is juridisch toegestaan en waarom is het verstandig heel zorgvuldig om te gaan met de keus in wat je precies online zet? Wij zochten het uit!
Sharenting betekent dat ouders online meer informatie delen over hun kinderen dan wenselijk. Omdat er nog altijd weinig jurisprudentie bestaat over dit onderwerp, is het juridische aspect een grijs gebied. Wel is duidelijk dat niet iedereen ervan gediend is als zijn ouders alles op internet zetten. En dat is niet gek: als je nu met terugwerkende kracht die ene lelijke foto online zou terugvinden waarbij die luier scheef op je hoofd staat, zou je daar wellicht ook niet blij mee zijn.
De voordelen van sharenting liggen eigenlijk voornamelijk bij de ouders. Wat je kind ervan vindt, ontdek je pas als hij ouder is.
- Je vindt het leuk om foto’s te delen van je kind en bent trots. Likes kunnen voelen als een compliment.
- Door je kind in te zetten als brandrep (voor een bepaald modemerk) krijg je soms gratis kleding en heeft je zoon of dochter de kans om te worden ontdekt als model.
- Bloggen en vloggen over je ervaringen helpt: het biedt herkenning aan andere ouders en zij vinden het vaak leuk om verhalen te lezen over hoe het er bij anderen aan toegaat. Ook kan het fijn zijn als je allemaal kampt met het probleem van een driftige kleuter of dat je ziet wat een ander doet bij hoofdluis.
- Niet ieder kind vindt het fijn wat zijn ouders deelt. Bepaalde dingen lijken op je zesde wel grappig, maar op je twaalfde helemaal niet meer. En wat dacht je ervan dat je ooit misschien ergens hebt gedeeld dat je kind niet in de planning zat en een ‘ongelukje’ was? Ook niet bepaald leuk om terug te lezen! In sommige gevallen leidt dit zelfs tot een boete, als je kind je hiervoor aanklaagt.
- Sharenting kan leiden tot pesten op latere leeftijd. Want die ene foto van je zoon in een prinsessenjurk kan nu heel schattig zijn, maar ook ergens gaan rondzwerven online. Net als dat ene artikel waarin je met naam en toenaam vertelt dat je kind pas zindelijk werd op latere leeftijd. En hoe belangrijk jij het ook vindt dat je kind genderneutraal opgroeit, zijn klasgenoten denken daar wellicht heel anders over.
- Het levert online risico’s op. Je foto’s kunnen terechtkomen in een pedofielennetwerk, maar ook worden gebruikt bij frauderen.
Wat mag je wel en niet delen van je kinderen?
Simon Verschaeve (jurist aan de Universiteit in Gent) wijdde zijn scriptie aan dit onderwerp. Het blijkt dat er nog een vrij grijs gebied is in wat wel en niet is toegestaan. Een aantal conclusies die hij trekt:
- Je mag foto’s en video’s delen van jonge kinderen met bekenden op een gesloten account. Een open account is niet toegestaan. Vanaf een jaar of 12-14 kunnen kinderen zelf meebeslissen en kan je eventueel het publiek vergroten. Zij hebben dan het recht om te bepalen wat online komt.
- Als je je kind online zet, creëer je een online identiteit voor hem of haar. Het is lastig hier nog vanaf te komen: je ouders hebben immers een beeld van je geschapen waar je zelf geen invloed op had.
- Het delen van foto’s brengt de online veiligheid van je kind in het gedrang. Het vergroot de kans op internetfraude en grooming.
- Een op de vijf jongeren heeft moeite met wat hun ouders delen of hebben gedeeld.
Lees meer op Scriptieprijs.be
Inmiddels is sharenting verboden in Frankrijk. Zo kan je hier sinds februari 2024 een boete van wel € 45.000 krijgen als ouders foto’s van hun kinderen delen, onder bepaalde omstandigheden. (NOS) In andere landen ligt het onderwerp ook onder een vergrootglas.
Wanneer zou je sowieso drie keer moeten nadenken voor je iets deelt?
- Foto’s en filmpjes waarop je kind (half)naakt is.
- Verhalen die (op een gegeven moment) in hun nadeel kunnen werken: bedplassen, met naam en toenaam, hoe je je puber betrapte op het kijken van pornofilmpjes, hoofdluis, een statusupdate over je kind terwijl je net ruzie hebt gehad, vertellen dat je dochter een ongelukje was, alles met betrekking tot de lichamelijke ontwikkeling van je kind in de puberteit en ga zo maar door.
- Iets waarvan je op je vingers kan natellen dat zij het over een paar jaar helemaal niet zo hilarisch vinden als jij nu.
- Vraag jezelf af hoe je het vindt als die ene wildvreemde, tikje lugubere man in de supermarkt je kind herkent van die ene foto op internet. Voel je je daar ongemakkelijk bij of vind je het dan nog steeds leuk?
- Twijfel je? Dan nooit doen!
Verder kan je ook je vraagtekens zetten bij vooropgezette filmpjes waarbij kinderen iets moeten doen, zodat de ouder meer likes krijgt. Of wanneer ouders hun zoon of dochter omkopen in ruil voor een foto om op socials te kunnen plaatsen. Je kind is immers geen marionet die je kunt inzetten voor eigen gewin. Maak dus altijd een goede afweging voor je iets plaatst. Eenmaal online krijg je het er niet zomaar meer af en je kind moet erbij gebaat zijn als je iets deelt. Het is, op latere leeftijd, ook slim om dit soort overwegingen mee te geven aan je kind zelf, voor hij in alle onschuld foto’s deelt op een openbaar Instagram account en te maken krijgt met grooming.
Wanneer kan je worden aangeklaagd voor je kind voor het delen van te veel informatie?
Een zaak in 2018 in Den Haag leidde tot een duidelijke uitspraak. De vader van twee kinderen klaagde hun moeder aan, omdat zij hen in haar filmpjes en foto’s liet zien. Hiermee verdiende ze geld en ontving producten. De rechtbank stelde hem in het gelijk en zij moest alles verwijderen (en mocht niets meer terugplaatsen).
Naar aanleiding hiervan kan je zeker niet stellen dat alle vormen van sharenting strafbaar zijn, maar er is hiermee wel een duidelijke ingang gecreëerd voor wie zijn ouders of (ex)partner tot de orde wil roepen. Als ouder ben je wettelijk verplicht zorg te dragen voor je kind, ook op het gebied van privacy (art. 8 EVRM). Het ligt daarbij wel aan de mate waarin je deelt en het type afbeeldingen en video’s of je daadwerkelijk kan worden aangeklaagd. Maar dat voorzichtigheid en zorgvuldigheid geboden is, mag duidelijk zijn.
Hoe denk jij over sharenting? Vind jij het belangrijk om je kinderen online te beschermen of maak jij je niet zo druk? Waar ligt voor jou de grens? En in hoeverre was je bekend met de juridische kant van het delen van informatie en foto’s/video’s van je kind? Discussieer mee in de reacties!
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Uitgelichte afbeelding ©Prostock-studio – Shutterstock