Beter shoppen? Gebruik je stem voor wie hem niet heeft

Onze dochters groeien als kool. Het is dus bijna weer tijd om nieuwe (winter)kleding te shoppen, maar waar? Ik wil best meewerken aan een mooiere wereld en iets meer uitgeven als ik daarmee indirect levens red, maar heb geen idee waar te beginnen. Om die reden besloot ik in de wondere wereld van Schone Kleding te duiken. Waar shop je écht duurzaam? En waarom is het anno 2024 nog steeds zo hard nodig om je hierin te verdiepen – het gaat toch beter dan vroeger? Duurzame dinsdag (3 september) leek me een mooi moment om hier opnieuw aandacht aan te besteden.

Kleding shoppen bij discounters blijft populair

Een bekende Ierse kledingdiscounter doet al jaren goede zaken. Hoewel op mijn shopgedrag vast ook nog genoeg af te dingen valt, begrijp ik het niet helemaal. Het was immers lange tijd één van de meest omstreden kledingwinkels die letterlijk bloed aan zijn handen had. Dat lijkt niemand meer te deren zodra ze een shirtje kunnen kopen voor € 2,99. Dat is blijkbaar meer waard dan de vernederingen in de fabrieken waar het bedrijf haar kleding laat produceren, iets dat nog dagelijks plaatsvindt aan de andere kant van de wereld. We sluiten onze ogen voor uitbuiting, seksuele intimidatie en mishandeling, ongelijkheid tussen mannen en vrouwen, kinderarbeid, de gebruikte chemicaliën en onze algehele bijdrage aan de wegwerpindustrie.

Vrolijk stukje? Nee, dit wordt een vrij beladen tekst. Maar laten we eerlijk zijn: de hedendaagse kledingindustrie staat er nog behoorlijk treurig voor. Ook grote namen zijn volgens de FashionChecker nog altijd niet transparant over de lonen die ze betalen in onder meer Bangladesh, Indonesië en Vietnam. Landen waarvan we allemaal weten dat mensenrechten niet het hoogst op de politieke agenda staan. En omdat jouw stem als consument harder telt dan die van een naaister die ver onder het minimumloon werkt in een Bengaalse fabriek, is bewustwording extra belangrijk.

Het moet beter, maar hoe dan?

Pas op voor Ali-dropshippers

Grote merken zijn nog altijd onvoldoende transparant, al zie je steeds vaker dat ze ook kleding laten produceren in Europa en omringende landen. Maar iets halen bij een webshop in Nederland is ook niet altijd de oplossing. ‘Shop lokaal’ komt er in sommige gevallen gewoon op neer dat je iets haalt bij een dropshipper: de website-eigenaar bestelt zijn producten voor een klein prijsje bij Ali Express, zet ze in de webshop en verkoopt ze vervolgens voor het twintigvoudige aan jou. Items die net zo goed in lagelonenlanden werden geproduceerd onder omstandigheden waar je helemaal geen zicht op hebt. En om nu ieder product via Google Images te controleren, is ook een hoop gedoe voor iets dat een ontspannend rondje shoppen had moeten zijn.

Let op: ook via Bol.com haal je soms items die bij een dropshipper vandaan komen. Lees daarom altijd de reviews en controleer online of dit item niet oorspronkelijk van Ali, Wish, Shein of Temu komt (voor minder dan een fractie van het bedrag dat jij ervoor betaalt).

Vertrouw niet op de blauwe ogen van de kledingindustrie

Kijk je op de gemiddelde website bij een willekeurige modeketen, dan zie je fantastische berichten. Lachende werknemers, berichten over investeringen in het milieu, betere materialen, gesloten productieketens en voorlichting rondom vrouwenemancipatie. Het kan niet op. En toch zijn er meerdere grote bedrijven geweest die aan het begin van de coronacrisis geen loon meer uitbetaalden voor reeds gedane bestellingen. Een behoorlijk zware dobber voor mensen die toch al aan de verkeerde kant van de financiële medaille leefden.

Kortom, je kan het allemaal wel beter willen doen; zodra je een kijkje achter de schermen neemt in de fashionindustrie word je niet bepaald vrolijker. Toch zijn er een aantal dingen waarop je kan letten.

Schoner shoppen? Deze tips helpen een handje

Iemand betaalt de échte prijs voor dat shirtje van € 2,50 (en jij bent het niet)

Wanneer je iets buiten de sale koopt voor een paar euro, kan je ervan uitgaan dat iemand anders de prijs daarvoor betaalt. Als je meer kunt besteden, doe dat dan ook. Liever drie shirts die prijziger zijn, maar wel onder betere voorwaarden gemaakt, dan vijftien onder levensgevaarlijke omstandigheden. Het besef dat je met zo’n goedkoop product meebetaalt aan de uitbuiting van een vrouw of kind aan de andere kant van de wereld helpt hopelijk enigszins om door te lopen.

Kleiner budget? Kies voor het betere alternatief

Wanneer je moet winkelen van een klein(er) budget, heb je soms weinig te kiezen. Dan kan het allemaal heel nobel klinken om dit soort zaken uit te pluizen, maar lukt het simpelweg niet om je stem echt te laten horen met je aankoop. Het helpt dan om in elk geval te kiezen voor een beter alternatief. Koop bij een winkel die in elk geval actief bezig is met betere arbeidsomstandigheden, verbetering van grondstoffen en hogere lonen voor de werknemers. Iets is altijd beter dan niets.

Koop bij bedrijven die openheid bieden

Ondanks de deprimerende tekst hierboven is er hoop. Ook grotere bedrijven werken steeds meer met duurzame grondstoffen, zijn vaker open over hun productieprocessen en compenseren de CO2-uitstoot op een andere manier.

Wil je écht winkelen met een lekker gevoel? Ga dan voor die ene kleinere webshop die de kleding en schoenen grotendeels zelf maakt en eventuele reststoffen opmaakt. Daarbij is deze kleding vaak van goede kwaliteit en met liefde in elkaar gezet. Dat voel je tijdens het dragen!

Tweedehands kleding

Zeker bij jonge kinderen ga je razendsnel door de kleding heen. We hadden lange tijd een berg kledingstukken op zolder liggen die nauwelijks gedragen was en er nog prima uit zag. Die kunnen echt nog wel door een ander kindje worden gebruikt. Daarom geef ik de kleding die we overhouden tegenwoordig weg aan het goede doel. Andersom dragen onze kinderen ook weleens iets dat we van anderen krijgen. Scheelt niet alleen geld, ook is het beter voor het milieu.

Shop bewust

Bewust in de breedste zin van het woord:

• Kies voor bedrijven die open zijn
• Koop producten die worden gemaakt van fairtrade katoen of andere natuurlijke stoffen
• Haal niet te veel; gooi je online winkelmandje eventueel lekker vol en kies daarna alleen de kledingstukken uit die zijn blijven hangen en die je écht graag wil
• Koop bij voorkeur kleding die geverfd is met natuurlijke kleurstoffen (te herkennen aan het GOTS keurmerk); verf is voor 20% verantwoordelijk voor de vervuiling van het oppervlaktewater (bron)

Door minder kleding te verzamelen, kan je bewuster kiezen wat je wel of niet koopt en waar je geld aan uitgeeft. Draag je meteen bij aan een vermindering van de totale hoeveelheid afval en een betere toekomst voor onze kinderen.

Hoe wij ervoor staan?

Ik zou liegen als ik zei dat ik elke aankoop door de scanner haal. Ondanks dat ze weleens tweedehands dragen en ik principieel niet bij bepaalde zaken winkel, bestelde ik laatst wel weer nieuwe items bij de H&M. Schoon zijn mijn handen dus niet. En hoewel ik denk dat dat sowieso bijna een onmogelijkheid is, ben ik na mijn korte onderzoekje wel van mening dat het hier thuis absoluut beter kan (en moet). Iets om na te blijven streven! Daarom winkel ik voor mezelf weinig en probeer ik zolang mogelijk met mijn kleding te doen.

Schoon shoppen blijft hiermee wel een uitdaging. De verleiding van koopjes kennen we allemaal, de hoopvolle boodschappen van grote kledingwinkels sussen ons geweten, maar eigenlijk is er nog altijd veel werk aan de winkel. Bewustwording is de eerste stap, hoe lastig dat soms ook is. Vind jij het moeilijk om bewust te shoppen? Of doe je dat eigenlijk al langer?

Liefs, Merel

Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

Uitgelichte afbeelding ©Black Salmon – Shutterstock