Het huishouden en je puber? Niet bepaald de meest voor de hand liggende combinatie. Toch is het goed om je puberzoon of -dochter af en toe te laten meehelpen bij huishoudelijke klusjes. Maar hoe? En welke klussen zijn geschikt voor tieners? In dit artikel lees je hoe jullie gezamenlijk aan de slag kunnen en welke klusjes je tiener kan oppakken.
De puber in het huishouden…
De gemiddelde puber heeft, logischerwijs, meer interesse in zijn vrienden, telefoon en zelfs in school dan helpen in het huishouden. Hun kamers zien er doorgaans uit alsof er zojuist een orkaan doorheen is geraasd en borden óp de vaatwasser in plaats van erin zijn eerder regel dan uitzondering. Het kan echter nuttig zijn om je tiener toch te vragen om mee te helpen in het huishouden:
- Ze leren respectvol verantwoordelijkheid dragen voor het huis waarin ze wonen
- Op die manier ervaren ze dat het huishouden een substantieel onderdeel is van het leven waar je tijd voor vrij moet maken
- Stapsgewijs ontdekken ze hoe je verschillende taken aanpakt; dit maakt ze zelfstandiger op latere leeftijd, wanneer ze ‘uitvliegen’ en op zichzelf gaan
Desondanks lijkt het vaak een onmogelijke taak ze te laten meehelpen. Toch kan je ze aan het werk zetten! Voor alle wanhopige ouders met pubers daarom eerst inzicht in hun gebrek aan orde en netheid, daarna 11 manieren om je puber te laten helpen met opruimen en schoonmaken. Wanneer ze over zoveel jaar op zichzelf gaan, kunnen ze dan in elk geval zorgdragen voor hun eigen huishouden.
Waarom ruimen pubers niet op?
Leren plannen en organiseren – twee vaardigheden die je nodig hebt om te kunnen opruimen – ontwikkelen zich pas tijdens de puberteit. De kans is dus groot dat de puinzooi in de kamer van je kind hieruit voortkomt. Tel daar puberale lusteloosheid bij op en de feestvreugde is compleet. Ze hebben dus nog wat begeleiding nodig, terwijl jij ze (waarschijnlijk) in staat acht het allang zelf te kunnen doen. De hamvraag is dan ook: hoe laat je ze nu echt een bijdrage leveren aan het huishouden zonder al te veel strijd te hoeven voeren en op een manier die bij hun leeftijd en ontwikkeling past?
Zo laat je je puber helpen in het huishouden
Doe om te beginnen niet alles zelf
Ken je die neiging? Je puber gooit zijn jas op de grond, schoenen staan op een dusdanige plek dat je je nek erover breekt en vervolgens zie je aan de hand van een spoor lege chipszakjes, glazen drinken, slingerend huiswerk en een bord waar ze allemaal zijn geweest. Omdat je geen zin hebt in wéér een discussie of omdat je weet dat het allemaal een stuk sneller gaat dat jij het oppakt, ruim je op. Het gaat na afloop frustreren en vervolgens barst de bom.
De beste les is dus dat je eigenlijk zou moeten stoppen met helpen. Roep ze erbij, laat ze zien wat jij ziet, leg uit wat je er vervelend aan vindt. En laat ze het vervolgens zelf opruimen. Negeer het gemopper, blijf erbij tot het klaar is en dan kunnen ze weer door met wat ze wilden doen. Zo leren ze meteen twee belangrijke lessen: jij bent geen huishoudster en het is een rotklus om die troep op te ruimen. Dan kan je het maar beter in één keer goed doen.
Betrek ze stapsgewijs bij gezinstaken
Geef ze bijvoorbeeld een wekelijkse klus om te doen. Dat kan variëren van het opruimen van de gang tot het halen van brood na school, in- en uitruimen van de vaatwasser of het schoonmaken van de wc. Je kunt ook om de zoveel tijd wisselen van taak. Uiteindelijk moeten ze zich op hun achttiende (of wanneer ze het huis uitgaan) kunnen redden in het huishouden en een bepaald ritme hebben aangeleerd. Hoe eerder je daarmee begint, des te zelfstandiger ze straks zijn.
Geef zelf het goede voorbeeld
Je kind heeft er heel veel aan als jij het goede voorbeeld geeft. Hoe lastig dat soms ook is. Zorg voor een fris, opgeruimd huis en breng een bepaalde regelmaat in je huishouden. Uiteindelijk zouden ze moeten volgen. Vind je dit lastig? Lees dan hier handige tips om tijd te besparen in het huishouden en alles wat meer op orde te krijgen.
Spreek ze aan op hun ‘volwassenheid’
Pubers vinden het fijn om het gevoel te hebben dat je ze serieus neemt. Logisch, wilde je zelf toch ook? Het voordeel hiervan is dat je daarmee de sleutel in handen krijgt tot meer betrokkenheid. Een onderdeel van volwassen worden is immers verantwoordelijkheid en het volbrengen van taken waar je een hekel aan hebt. Je kunt ze leren eerst hun klussen af te ronden die moeten en daarna jezelf te trakteren op iets leuks. Een les waar je de rest van je leven profijt van hebt.
Heitje voor een karweitje (of beter gezegd: je zakgeld bij elkaar verdienen)
Het heitje voor een karweitje is een legitieme methode om ze aan het werk te krijgen – mits je ze daarbij laat werken voor hun zakgeld. Het mist zijn doel namelijk wanneer je puber gewend raakt aan het feit dat hij extra geld kan verdienen voor het doen van huishoudelijke klussen.
Meerdere ouders kiezen voor deze manier. Wil je puber aanspraak maken op het geld dat je wekelijks of maandelijks aan ze geeft? Dan hebben ze zelf invloed op de hoogte. Helpen ze niet mee? Dan blijft hun spaarvarken leeg. Voelen ze vanzelf.
Geef ze ruimte voor eigen inbreng
Misschien hebben ze een handige oplossing of verzinnen ze een prettig werkbaar systeem voor het hele gezin? Wie weet stelt je puber voor om wekelijks één dag met zijn allen hard te werken zodat je de rest van de week niet veel hoeft te doen. Of hebben ze een ander slim idee waar jij niet op kwam. Dus maak ze onderdeel van het probleem en het verzinnen van de oplossing, en je zal (hopelijk) versteld staan!
Spreek duidelijk je verwachtingen uit
Sowieso geldt dat in een huishouden van meerdere personen. Als jij het belangrijk vindt dat voor elke klus in het huishouden een nieuw schoonmaakdoekje wordt gepakt, spreek dat dan uit. Gaat je kind een ander klusje oppakken dan normaal, loods hem er dan (een paar keer) doorheen. Geef echt duidelijk aan wat je wanneer verwacht van de rest, anders zit je straks op een afstandje te mokken terwijl niemand begrijpt waarom!
Zorg voor minimale mogelijkheden om troep te maken
In een strak, opgeruimd huis ben je sneller geneigd om zelf ook op te ruimen. Is het echter ‘gezellig rommelig’ dan gooi je er makkelijker iets bij. Dat geldt voor de huiskamer, maar ook voor hun eigen kamer. Om te zorgen dat die puberkamer een klein beetje binnen de perken blijft, kan je er daarom voor kiezen om hen een minimale hoeveelheid spullen te geven. Zorg dat ze niet te veel troep hebben en deze maandelijks bij te houden/op te ruimen/weg te gooien. Daar zal je als ouders bij moeten helpen, omdat je puber dit nog niet altijd overziet. En langzaam maar zeker zal je zien dat ze het zelf oppakken en leren plannen.
Stop alle rondslingerende spullen in een bak
Gelezen op Tishiergeenhotel.nl
Briljant idee. Het scheelt je frustratie en zij weten waar alles is, aangezien het overgrote deel van de spullen die ze kwijt zijn waarschijnlijk in die bak ligt…
Stap voor stap
Als je een nieuwe taak introduceert, ga dan stap voor stap. Zo kan je er bijvoorbeeld voor kiezen om je puberende zoon of dochter wekelijks een dag te laten koken. Bijkomend voordeel is dat je geen gezeur en gezucht aan tafel hoort, omdat ze het zelf mochten kiezen. Daarbij eet je wellicht ook weer eens iets anders dan normaal.
Je kan zoiets introduceren door ze eerst te laten kiezen wat er wordt gegeten en dat (met enige hulp) te laten klaarmaken. Vervolgens komt daar het dekken van de tafel bij en afruimen na afloop. En tot slot mogen ze ook zelf met een vooraf afgesproken budget de boodschappen doen. Leren ze meteen alle facetten van het koken én jij hebt een avondje vrij.
Geef ze een keus uit de klusjes
Je kan bijvoorbeeld een lijst ophangen op een centrale plek waarop elk gezinslid een aantal klusjes kan afstrepen. Maak een onderscheid in kleinere klusjes (zoals het weggooien van de PMD zak of opbergen van de schoenen), ‘medium’ (dagelijks vaatwasser, een keer koken of planten water geven) en grote (zoals de badkamer en de wc). Het maakt niet zozeer uit welke huishoudelijke klus ze oppakken, zolang ze maar iets doen.
Tip! Je kan als voorwaarde stellen dat ze in elk geval drie kleine klussen per week doen en één grotere.
Welke huishoudelijke klussen zijn geschikt voor je puber?
- Bed afhalen en weer opmaken (met schoon wasgoed)
- Vaatwasser uit- en inruimen
- Kleine boodschappen halen (brood bij de bakker, vlees bij de slager, vergeten spullen bij de supermarkt)
- Huisdier verzorgen
- Tafel dekken
- Koken (eens per week, eventueel in combinatie met het halen van de benodigde boodschappen)
- De handdoekenwas doen en (als je het vertrouwt) de gewone was
- De was vouwen/strijken en opbergen
- Stofzuigen
- Planten water geven
- Kleine technische klusjes
- Dweilen
- Eigen slaapkamer bijhouden
- Kliko wegzetten op maandagochtend (alleen doen als je puber heel secuur is en het niet vergeet!)
- Gras maaien
- Gang bijhouden, zorgen dat de schoenen netjes zijn opgeruimd en dat er wordt gestofzuigd
- Glas wegbrengen
- Auto wassen
- Stoffen van de kasten, vensterbanken schoonmaken
- Fietsen in de schuur zetten aan het eind van de dag
Let op: bovenstaande lijst is natuurlijk niet bedoeld als richtlijn van wat je pubers elke week zouden moeten doen. Het gaat er ook niet om dat ze jou werk uit handen nemen, maar leren om zelfstandig om te gaan met bepaalde huishoudelijke klussen. Zodat als ze straks uit huis gaan, ze voldoende weten hoe het huishouden in de basis werkt.
Het is slim om je puber te laten meehelpen in het huishouden. Het bereidt hem voor op later, wanneer hij voor zichzelf moet zorgen. Bovendien scheelt het jou enig werk, je werkt hierdoor meer samen als gezin en ze leren dat er geen kaboutertjes tevoorschijn springen om het op te lossen. In hoeverre krijg jij je puber thuis aan het werk? Heb je aanvullende tips voor ons of wil je je verhaal delen? Laat het ons weten in de comments!
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). We vinden het natuurlijk heel gezellig als je ons komt volgen op Instagram.
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijke update – met jouw toestemming dus.
Uitgelichte afbeelding ©SeventyFour – Shutterstock
Het is niet normaal een kind zojn zakgeld te laten verdienen. Daar heeft een kind gewoon recht op. Beperk de klussen ook of neem een werkster. Dan hou je het leuk. Wc schoonmaken doe je gewoon als ouder, geen taak voor een tiener. Een tiener laat je zijn huisdier verzorgen, zijn kamer opruimen en een boodschap doen en naar keuze een klein bijbaantje naar keuze. Misschien een wasje vouwen of de tafel dekken en helpen bij koken. Maar dat is het. Er moet tijd zijn voor sport, huiswerk en vrienden. Jij wilde kinderen, neem je verantwoordelijkheid! Geen misbruik maken van je kinderen! Beschamend wat ik las.
Beste Corine,
Voor mij persoonlijk geldt inderdaad dat je kinderen zakgeld geeft – zonder dat ze hier iets voor moeten doen – om te leren omgaan met geld. Willen ze meer dan kunnen ze hier ook een bijbaantje nemen, zolang dat niet in de weg staat van andere belangrijke zaken. Maar als een goede kennis van mij dit anders benadert en wel klusjes voor zakgeld laat doen, dan mag hij of zij daar natuurlijk anders in staan. Dit artikel is dan ook vooral bedoeld om verschillende opties te geven; je kiest eruit wat bij jou past en laat liggen wat je niks vindt.
Los hiervan is mijn persoonlijke mening dat wanneer je kind het huis verlaat, hij of zij de basis van het huishouden kent. De wc leren schoonmaken of de was doen, past hier volgens mij wel bij. Mijn ervaring is namelijk dat het veel kan schelen als je dit hebt geleerd voor je op jezelf gaat.
Dat er tijd moet overblijven voor huiswerk, sport en vrienden staat overigens sowieso buiten kijf; af en toe een klusje doen, moet niet betekenen dat je als ouders het hele huishouden op je kind afschuift. Misbruik van je kinderen maken is volgens mij verder van een heel andere orde, maar goed – daar mogen we ook in verschillen van mening 🙂
Ik hoop dat je hiermee een iets genuanceerder gevoel kunt overhouden aan het artikel en ik wens je verder een fijne dag toe!