Een klein niet-wetenschappelijke rondvraag in mijn eigen omgeving leerde me dat het vooral jongetjes zijn die graag met van alles gooien. Of dat een algemene regel is, weet ik niet, maar de (h)erkenning voelde fijn. Peuters (of peuterjongens, in dit geval) gooien graag met van alles. Of het nu eten is of speelgoed. Waarom doen ze dat eigenlijk? En misschien nog belangrijker: hoe ga je hier als ouder mee om? Want een pittenzakje is geen ramp, maar die glazen vaas laat je liever intact. Daarom ging ik op onderzoek uit. De conclusies vind je hieronder!
Waarom gooien peuters met van alles?
Laten we beginnen bij het begin. Een peuter kan om verschillende redenen gooien met voorwerpen of voedsel.
- Ontwikkeling motoriek In principe is gooien een goede ontwikkeling. Je kindje leert zijn armspieren beter gebruiken en ontwikkelt een goede oog-handcoördinatie.
- Verveling Dit zie je bijvoorbeeld wanneer je kleintje aan het eten is en eigenlijk niet meer zo’n trek heeft. Wanneer ze vol raken, keren ze hun bord om, gooien het weg of beginnen ze hun eten op de grond te gooien.
- Boosheid Het leven van een peuter kan behoorlijk frustrerend zijn. Het ene moment laten ze zich dramatisch op de grond vallen, een ander moment gooien ze met hun speelgoed.
- Aandacht De sociaal-emotionele ontwikkeling van je peuter staat niet stil. Ze leren steeds beter hoe ze jouw aandacht kunnen vangen. In sommige situaties is dat door wenselijk gedrag te vertonen, maar soms dus ook met minder fijn gedrag. Uiteindelijk is negatieve aandacht ook aandacht. Door te gaan gooien, zeker met voorwerpen waar jij minder enthousiast over bent, krijgen ze die zeker weten.
Afhankelijk van de reden waarom je peuter gooit, kies je een aanpak hieronder.
Hoe ga je om met een gooiende peuter?
Blijf rustig
Uiteindelijk gooit je kind niet om jou persoonlijk dwars te zitten – hoe frustrerend of vermoeiend het soms ook kan zijn – maar omdat het deel is van zijn ontwikkeling. Aan jou, als ouder, de nobele taak om hem te leren hoe het hoort en wat je verwacht. Onderdeel daarvan is rustig blijven. Herhaal op kalme, maar duidelijke toon dat iets niet mag. En, misschien nog belangrijker, vertel wat je wél verwacht. Zeker bij jonge kinderen die minder verbaal zijn, helpt het gaandeweg om woorden te geven aan een situatie.
Hanteer een logische consequentie
Wanneer je peuter begint te gooien met zijn eten omdat hij vol zit, spreek dan duidelijk uit wat de consequentie daarvan is (en pas dit ook direct toe). Iets in de richting van: “Zo te zien heb je geen trek meer. Ik ruim je bordje op.” Probeer hierbij ook vaker te observeren wanneer de trek precies afneemt, zodat je sneller kunt reageren op non-verbale communicatie. Dit voorkomt ook dat het eten op de grond belandt. Maak er verder geen grote situatie van met boosheid of ergernis, want dat helpt niemand verder.
Benoem wat je ziet en voorkom dat het doorgaat
Stel dat je kind met zijn bord gooit en daarmee een ander pijn doet of iets beschadigt. In dat geval wil je natuurlijk dat het gedrag direct stopt. Omdat een kind zijn geweten pas op een latere leeftijd écht volledig ontwikkelt (en dan gaat begrijpen dat zijn gedrag een ander kan schaden), is het vooral belangrijk dat je nu leert dat iets niet oké is. “Je doet A. pijn. Daarom pak ik dit nu van je af.” of “Zo gaat het bord stuk, ik zet het weg.” Houd het simpel, kort en duidelijk.
Hiermee help je je kind om zijn geweten en empathisch vermogen (in beginsel) te ontwikkelen. Bovendien haal je de oorzaak weg en leert je kind dat bepaald gedrag consequenties heeft.
Bied alternatieven
Peuters vinden het nu eenmaal heerlijk om te gooien. Daarom is het goed om een aantal voorwerpen in huis te halen waar ze hun motoriek kunnen ontwikkelen en juist wél mee mogen gooien.
- Maak (of koop) wat pittenzakjes of haal een zachte bal in huis. Je kunt hiermee ook spelletjes doen: gooi de bal of zakjes in een mand en gooi over naar elkaar.
- Peuters vinden het verder vaak leuk om speelgoed in bakjes te gooien (en op te ruimen) of een stapel blokken om te duwen.
- Ga naar de ballenbak of ga buiten spelen met een bal.
- Koop (of leen) speelgoed dat het gooien op een leuke manier stimuleert.
Zo kom je tegemoet aan de gooi-behoefte van je kind, maar reguleer je het ook op een manier die wenselijk is.
Gooit je kind vooral met eten? Dan kan je ook kiezen om kleinere porties aan te bieden of het eten op een andere manier te serveren. Denk aan siliconen borden met vakjes waarin je alle onderdelen apart kunt aanbieden. Of probeer eens op een ander tijdstip te eten. Soms ben je eigenlijk net te vroeg/laat en gooit je kind uit balorigheid met voedsel.
Vermoeidheid
Het vragen van negatieve aandacht komt soms ook voort uit vermoeidheid. Dat merk ik hier thuis ook. Zodra onze tweejarige zoon moe begint te worden, start ook bepaald gedrag (zoals het gooien met speelgoed of eten). Door hier op tijd op in te spelen en hem lekker bij me op schoot te nemen, zie ik vaak dat dit genoeg is om ermee te stoppen. En zo niet? Dan pakken we de pittenzakjes of zachte bal erbij. Een beetje afleiding werkt op deze leeftijd vaak nog prima.
Kortom, geduld is een schone zaak
Geduldig reageren en vertrouwen hebben dat ze op hun zestiende wel in staat zijn om hun bord te laten staan, kunnen enorm schelen in dit geval. Peuters gooien nu eenmaal graag en doorgaans houdt het vanzelf op. Zeker als je rustig en consequent reageert op hun gedrag en uitlegt wat je wel van ze verwacht. Verder loont het echt om te observeren wat er achter het gedrag van je peuter schuilt. Op aandacht vragen kun je anders reageren dan wanneer ze moe zijn, geen trek meer hebben of hun motoriek proberen te ontwikkelen.
En kom je er echt niet uit? Vraag dan eens om advies bij andere ouders en eventueel een deskundige, zoals een (ortho)pedagoog of tijdens de controle van het consultatiebureau.
Gooit jouw peuter ook met van alles? Of hebben jullie deze fase (gelukkig) overgeslagen?
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
©Igisheva Maria – Shutterstock
Bronnen
- Opleiding Pedagogiek
- Orthopedagoog MSc Loes Waanders
- JM Ouders
- Leuke spelletjes om te gooien: Little Botanic Label
- Specifiek over gooien met eten: Kidsvoeding
