Oorbellen bij baby’s en jonge kinderen (1-5 jaar) roepen vaak een reactie op. Je houdt ervan of vindt het verschrikkelijk. Je vraagt je misschien af waarom mensen al op jonge leeftijd gaatjes laten prikken bij hun kinderen. In dit artikel proberen we daar antwoord op te geven. Ook gaan we in op de veiligheid en geven we tips voor wie wel graag oorbelletjes wil laten schieten bij zijn kind (vanaf de babyleeftijd). We zijn benieuwd naar jullie ervaringen en gedachten. Laat je het ons weten in de reacties?
Oorbellen bij een baby?!
Voor sommige mensen zijn oorbellen bij kinderen (zeker wanneer ze nog klein zijn) zo ongeveer de hoogste staat van verminking. Je kind heeft immers zelf nog geen eigen wil volgt samen met jou als een ‘mak schaap’ het schoonheidsideaal van de maatschappij. Wie ben jij immers om te beslissen voor je dochter (of zoontje)? Een baby kan nog niet aangeven wat ze mooi vindt en moet het dus maar gewoon ondergaan, schrikt van de pijn en moet huilen.
Anderen staan hier lijnrecht tegenover en laten bijna direct na de bevalling meteen twee oorbelletjes prikken. Dan voelen ze er namelijk niks van, omdat oorlellen – zo gaat het verhaal, huilen is alleen maar van de schrik. Of dat inderdaad klopt, valt natuurlijk te bezien, al zijn oren tot zo’n zes weken nog behoorlijk soepel en wellicht wat minder gevoelig dan na dat moment.
Waarom zou je oorbellen laten schieten bij baby’s en jonge kinderen?
Je kan de vraag ook omdraaien: waarom niet? Hieronder vind je verschillende argumenten waarom ouders ervoor kunnen kiezen hun kinderen oorbellen te geven op jonge leeftijd.
Cultureel bepaald
In bepaalde culturen is het gebruikelijk om kinderen op jonge leeftijd te trakteren op een setje oorknopjes, zoals bepaalde Zuid-Amerikaanse en Afrikaanse culturen. Zowel jongens als meisjes krijgen daar al als baby oorgaatjes. In Nederland zie je dat dit iets minder stand houdt en is het wellicht meer gebonden aan een bepaalde sociaal-economische klasse. Oorgaatjes worden vaker bij baby’s geschoten in volksere wijken dan bijvoorbeeld bij rijke gezinnen in ’t Gooi of Wassenaar.
Je ziet dus dat de omgeving waar je opgroeit en de heersende mening over schoonheid redelijk bepalend is in je mening over oorbellen bij baby’s. Als jouw moeder en oma dit deden bij hun kinderen en je vriendinnen ervoor kiezen, is de kans groter dat jij het ook zal doen. Je vindt het sneller mooi, omdat je eraan gewend bent.
Je vindt oorbellen schattig
Er is natuurlijk ook een esthetisch argument om je kindje oorbellen te geven. Heel simpel natuurlijk: als je het mooi vindt, dan maak je de keus sneller.
Om het verschil in geslacht te kunnen aangeven
Op de babyleeftijd kan het gebeuren dat buitenstaanders je dochter vaak aanzien voor een jongetje. Oorbellen kunnen dan helpen het verschil in geslacht te verduidelijken. Doorgaans is dit niet de hoofdreden om oorbellen te geven aan je baby of dreumes, maar het kan wel een fijne bijkomstigheid zijn.
De gaatjes genezen sneller
Of dit daadwerkelijk zo is? Wetenschappelijk bewijs ontbreekt hierin, maar voorstanders van gaatjes bij baby’s en jonge kinderen menen soms dat dit het geval is. Ook zouden ze er dus minder van voelen. Al voelt dat voor mij een beetje als zeggen dat vissen er ook weinig van meekrijgen als ze een haakje door hun lip krijgen; je kan het ze moeilijk vragen en controleren of dit daadwerkelijk klopt.
Marianne: ‘Bij onze dochter lieten we de oorgaatjes prikken toen het kon; geloof dat ze net drie maanden was. Ze gaf nauwelijks een kik en het stond zo schattig. Inmiddels is ze dertien en draagt regelmatig opvallende oorbellen. Ze is nog altijd blij met haar gaatjes gelukkig. Ik ken ook het niet anders, bij ons in de familie krijgen alle meiden oorbellen op jonge leeftijd.’
Is het verminking?
In Engeland dienden tegenstanders in 2016 een petitie in omtrent het geven van oorbelletjes aan baby’s en jonge kinderen: het werd mishandeling genoemd. Een kind zou zelf het recht moeten hebben om te bepalen of hij of zij oorbellen krijgt. In Nederland is er ook een groep mensen die deze mening deelt, maar het is wettelijk gezien wel toegestaan.
Het AD (22-02-2022) interviewde psycholoog en hoogleraar cognitieve gedragstherapie voor angststoornissen bij kinderen Liesbeth Utens over deze kwestie. Zij legt uit dat gaatjes laten schieten op zichzelf niet traumatisch is. Wel kan het leiden tot een hoger risico op prikangst, op latere leeftijd, als ouders of begeleiders niet op de juiste manier omgaan met de behoeften en emoties van de baby na het prikken. Andere deskundigen bevestigen dat het geen mishandeling is, maar een meer culturele en sociale keus.
Wel is het bij wet verboden piercings en tatoeages te laten zetten bij kinderen jonger dan twaalf jaar. Tot je zestiende heb je toestemming nodig van je ouders.
Waar moet je op letten als je oorbelletjes laat schieten bij je baby?
Bedenk in elk geval vooraf heel goed hoe je er zelf in staat. Vind jij het prima als je dochtertje hard huilt van de schrik en kan je dat loslaten? Dan is er niets aan de hand. Maar als je moederhart begint te bloeden zodra de eerste traan komt, kan je misschien beter iemand anders op pad sturen of gewoon wachten. Uiteindelijk pikt je kindje jouw spanning ook op.
- De juwelier: het gaat hier uiteindelijk wel om de oortjes van je prachtige kindje en je moet er niet aan denken dat het mis gaat en/of ze een infectie oploopt door gebrekkige hygiëne. Informeer ook vooraf of ze een minimumleeftijd hebben. De één prikt vanaf 3 maanden, de ander pas met 6 jaar.
- Je gevoel: wil je last minute niet meer, laat het dan lekker gaan en kom een andere keer terug. Of niet. Het is geen verplichting, ook niet als je (schoon)moeder aan je hoofd blijft zeuren!
- De werkwijze: schieten ze allebei tegelijkertijd of één voor één? De voorkeur gaat uit naar de eerste methode, omdat je er dan ineens vanaf bent. Er bestaat natuurlijk een kans dat als je de oorbellen één voor één laat schieten, dat ze niet meer durven of dat je baby de boel bij elkaar gilt en jij je verschrikkelijk voelt.
- De oorbellen: een goede juwelier gebruikt alleen speciale oorbellen die geschikt zijn op deze jonge leeftijd. Die zijn anders dan de zweerknopjes voor ouderen kinderen.
Hoe gaat gaatjes schieten in zijn werk?
De meeste juweliers werken op dezelfde manier:
- De oorlel wordt ontsmet
- Met een stift zet de juwelier een klein puntje in het midden
- Jij mag nog even controleren of het recht is
- Met behulp van een schietpistool schiet hij of zij het oorbelletje van chirurgisch staal
- Je krijgt een ontsmettingsmiddel mee om thuis dagelijks te druppelen (kan wel een beetje pijnlijk zijn, maar gaat normaliter snel weer over)
- Na zes weken mag je andere oorbelletjes indoen (al weet ik uit ervaring dat dit bij kleine kinderen vaak leidt tot het zelf willen in- en uitdoen van oorbellen en dat de gaatjes dan in razendsnel tempo dicht zitten)
Let echt altijd op dat de juwelier steriel werkt en ruim ervaring heeft in het prikken bij baby’s en/of kleine kinderen.
Als je het niet wil, maar er culturele verwachtingen zijn
Misschien vind je het zelf geen fijn idee om je baby oorbellen te geven, maar zijn er culturele verwachtingen in de omgeving waar je vandaan komt. Dat kan je schoonmoeder zijn, die herhaaldelijk blijft vragen wanneer je ze gaat laten schieten, maar ook je eigen moeder of je man. Het is niet altijd makkelijk om je aan die verwachtingen te onttrekken.
Toch blijft het belangrijk je eigen hart te volgen. Het is jullie kind, dus jullie beslissing. Wanneer je man heel graag oorbelletjes wil laten schieten bij jullie baby, ga dan een goed gesprek aan. Wat zijn de beweegredenen om het wel of niet te doen? Kan hij wachten tot jullie kindje wat ouder is en zelf kan beslissen om oorbellen te nemen? Voor hem is het misschien ook een proces van losmaken dat even tijd kost – of waar hij nooit eerder over heeft nagedacht. Neem die tijd ook samen.
Emma: ‘Toen onze dochter bijna één jaar oud was, is mijn schoonmoeder met haar naar de juwelier gegaan om haar oorbellen te geven voor haar verjaardag. Een beslissing waar ik geen spijt van heb, maar waar ik nu wel anders in sta. Inmiddels zou ik dat nooit meer doen en liever wachten tot ze oud genoeg zijn om een eigen beslissing te maken.
Hoewel ik oorbellen, ook bij baby’s echt heel schattig vind, blijven het mijn kinderen en vind ik het toch lastig om een beslissing te maken uit hun naam. Laten ze dat zelf maar doen als ze ouder zijn. Het is cultureel bepaald in ons geval om zo jong al oorbellen te laten schieten, maar daar ben ik niet meer gevoelig voor. Jammer dan dat er iets van gevonden wordt, iedereen maakt zijn eigen beslissingen en dit is die van ons.’
Wat als je baby of dreumes zijn oorbellen verliest of uitdoet?
Op zich gebeurt het niet zo snel, zolang je de zweerknopjes laat zitten. En nee, dat is misschien niet zo leuk als die prachtige zilveren knopjes die je laatst hebt gezien, maar daardoor maak je ook geen slapende honden wakker.
In ons geval ontdekten onze oudste twee dochters na verloop van tijd dat oorbellen ook uit konden, doordat wij ze al een paar keer hadden gewisseld. En in tegenstelling tot de zweerknopjes, is de sluiting van veel zilveren oorbelletjes heel makkelijk te verwijderen. Dat leidde tot talloze verdwenen oorbellen en achterkantjes en uiteindelijk tot min of meer dicht gegroeide gaatjes.
Overigens kan je redelijk lang de gaatjes doorprikken, als ze de oorknopjes lang genoeg gezeten hebben. Doe dit alleen als je kind het graag wil, met zweerknopjes en een goed ontsmet oor! Stop ook direct als je kind graag wil dat je ophoudt met doorprikken en laat ze dan eventueel opnieuw schieten bij de juwelier.
Hoe bereid je een peuter voor op oorgaatjes?
Het belangrijkste blijft hierbij dat je peuter of kleuter dit zelf graag wil. Anders dan bij je baby kan jij het wel mooi vinden, maar een peuter die rood aanloopt van drift of angst wordt wél een traumatische toestand. En dat schiet volgens mij voor niemand op. Een goede juwelier vraagt hier ook altijd naar en blijft informeren hoe je kindje zich voelt.
Onze oudste en middelste dochter hebben hun gaatjes op een later moment nog eens laten schieten. Tegen beiden waren we eerlijk. Ik vertelde dat het even schrikken zou zijn, dat het pijn kan doen, maar ook dat de pijn snel wegtrekt. En we bleven tot het schieten toe vragen of ze dit echt wilden. Maar beiden bleven resoluut: ja. Zonder een kik te geven, zaten niet veel later twee prachtige knopjes in hun oren en was ik toch trots op hun vastberadenheid.
En ja, het is inderdaad best krom dat je bij een peuter wel vraagt naar hun eigen mening en die bij een baby compleet negeert. Aan de andere kant weet je bij een baby ook niet of hij voor- of tegenstander is van vaccineren, of je dochter graag roze jurkjes draagt en een strik op haar hoofd, denk ik dan maar. Je maakt een inschatting van wat jij denkt dat goed is.
Jenna: ‘Kijk, of iemand zijn kind wel of geen gaatjes geeft, moeten ze zelf weten. Het is mijn keuze niet. Zelf vind ik het weinig toevoegen en een baby kan zijn mening niet geven. Wie zegt dat ze het op latere leeftijd net zo mooi vinden als jij? Mode verandert nu eenmaal. Maar de heftigheid van de discussie vind ik enorm overdreven, uiteindelijk is er ook nog zoiets als leven en laten leven. Het is nou niet dat je kinderen mishandelt.’
Wat vinden onze dochters zelf van hun oorbellen?
Inmiddels zijn onze dochters 16, 8 en 7 jaar oud. Ze hebben sinds jonge leeftijd oorbellen; een keus die bij ons als ouders lag. De reden waarom we oorknopjes lieten schieten bij onze meiden is eigenlijk tweeledig. Aan de ene kant is het gebruikelijk in de Caribische cultuur, aan de andere kant vonden we het ook gewoon mooi.
June en May kregen ze als baby, Rose was iets ouder (een jaar en vier maanden). Bij Rose vertelden we wat ze kon verwachten, gaven we aan dat het even pijn kon doen en lieten plaatjes zien van oorbelletjes. Ze huilden allemaal kort van de schrik, maar dat duurde niet lang. De gaatjes genazen vlot en het zag er heel schattig uit.
Inmiddels heeft onze oudste dochter twee oorgaatjes – de tweede liet ze schieten met veertien jaar. Zij is er blij mee. Rose liet ze nog eens schieten toen ze een jaar of drie was en vanuit het niets verkondigde dat ze oorbellen wilde. May vindt oorbellen wel mooi, maar haar gaatjes zijn min of meer dicht en ze wil ze liever niet laten doorprikken uit angst voor de pijn. Ze wil nu graag klemmetjes.
Heb ik spijt?
Tja… Spijt vind ik eigenlijk een zinloze emotie, dus nee. Ik heb niet echt spijt dat we hen oorbellen gaven als baby. Wel zou ik het anders doen als ik opnieuw de keus mocht maken – uiteindelijk ben ik niet voor niks thuisgebleven toen ze voor die oorbellen gingen: het druiste compleet tegen mijn moedergevoel in.
Ik zou met de kennis en levenservaring van nu lekker wachten tot de meiden oud genoeg waren om zelf te beslissen. Daar plukt onze jongste telg de vruchten van. In het geval van Sean is het cultureel gezien namelijk ook gebruikelijk om oorbellen te laten schieten, maar dat weiger ik. Het is niet dat ik het niet leuk vind hoor, jongens met oorbellen, alleen vind ik dat hij hier zelf een beslissing in moet maken. Dat is niet aan ons.
Wat vind jij van oorbellen bij baby’s en jonge kinderen: mooi of niet? Heb jij tot een bepaalde leeftijd gewacht? Hoe reageerde je omgeving? En vanaf welke leeftijd vind jij het schappelijk als kinderen oorbelletjes krijgen?
Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
We begrijpen dat deze discussie een sterke mening bij je kan losmaken. Dat is prima en dat mag, maar we vragen je om niet keihard te oordelen over anderen en respectvol te blijven.
