Gedachteloos swipe ik die middag door wat Instragram Stories. Er is veel geknutseld vandaag. Maar wat me nog meer opvalt, is dat alles daadwerkelijk ergens op lijkt. Sommige projecten zijn zelfs helemaal interieur-proof, ondanks dat er toch echt een kleuter aan het werk is geweest met karton en lijm. Heel anders in elk geval dan de bouwwerken die ik vroeger met veel moeite maakte. Mogen knutsels eigenlijk nog wel lelijk zijn?
Ik weet het oprecht niet. Gewoon gaan zitten met gekleurd papier, een schaar en lijmstiften om te maken wat in je opkomt? Alles lijkt enige structuur te moeten bevatten, een voorbeeld en is grotendeels al voorgekauwd. Hedendaags speelgoed sluit daar trouwens naadloos op aan; dat stimuleert de vrije fantasie ook niet bepaald meer. Het is allemaal kant-en-klaar, met een vooraf vastgesteld doel. Een speelgoedhond is immers een speelgoedhond en duidelijk geen kangoeroe. Zelfs LEGO, dat valt onder open end, is tegenwoordig vaak zodanig gemaakt dat je er eigenlijk maar een beperkt aantal dingen mee kan maken.
Het gevolg? Kinderen maken iets, spelen ergens mee, en dan is het klaar en leggen ze het weg. De mogelijkheden zijn op. Leren omgaan met het feit dat je in je hoofd echt een waanzinnige dinosaurus had zitten en de werkelijkheid eruit ziet als de gesmolten nageboorte van Gollum (zoals mijn knutsels), is er niet meer bij. De trots van een dagenlang levensproject, waarbij je telkens kon blijven nadenken over wat je nog meer kon doen, kennen veel kinderen niet meer. Laat staan hoe het is om eindeloos met hetzelfde speelgoed te spelen.
En nu we toch op dreef zijn (althans, ik…) – eigenlijk valt dit precies onder hetzelfde kopje als al die surprises die worden gemaakt door overijverige ouders en er daardoor allang niet meer uitzien als het product van een echte tienjarige. Hapjes aan het kerstdiner die niet langer mogen meedoen als ze niet zijn afgetopt met een toefje kaviaar en traktaties die uit een heuse chef-keuken lijken te komen. En die ouders maar trots glimlachen op de achtergrond.
Ik vraag me soms echt af voor wie het nou eigenlijk leuker is. Voor het kind of de ouders? Uiteindelijk stimuleer je de creativiteit niet bepaald als je het hele knutselproces al vooraf voor ze uitwerkt en je kind vervolgens slechts A nog op B hoeft te plakken voor een uitgebreid applaus en ereplek in de woonkamer. Laat staan dat je er dan nog heel trots op bent, lijkt me. En ik weet dat ik ditzelfde ook lange tijd heb gedaan, ‘want het werd zo mooi’. Maar mijn dochter vond er eigenlijk helemaal niks aan.
Laatst zat ik aan tafel, te werken aan een ‘kolaazje’ zoals onze zesjarige het noemt, in het kader van mijn ‘vastenproject’. De jongste zat gezellig bij me aan tafel en begon in het wilde weg te knippen en plakken. ‘Voor J. en D.,’ verkondigde ze trots. En daarna werd het weer stil. Geconcentreerd werkte ze verder aan haar eigen bedachte knutsel. Ik moest weliswaar even vragen wat het precies was, maar ze keek zo ontzettend trots dat ik niet anders kon dan glimlachen.
‘Knap gedaan, mop,’ zei ik. Ze knikte. Het meisje dat soms tegen de perfecte voorbeelden oploopt, omdat ze baalt dat ze het dan niet exact kan namaken, had een middag vol plezier zitten werken aan iets uit haar eigen fantasie. Vrolijk, kleurrijk en zelfbedacht. Gewoon zoals een vijfjarige dat doet. Ik mocht het niet delen, omdat haar neefjes het nog niet mogen zien. Maar het drukte me wel opnieuw met de neus op de feiten; meedoen is in dit geval echt belangrijker dan winnen.
Hoe denken jullie hierover? Laat jij de kinderen regelmatig vrij knutselen en spelen? Of vind je het fijner als ze iets maken dat echt ergens op lijkt?
Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Een stuk naar mijn hart. Het begint al op veel peuterspeelzalen. Een mooi cadeau voor Valentijnsdag. Geknutseld door de juf. Als kind denk je dat jouw werkjes vooral perfect moeten zijn en niet uit liefde gemaakt.