Menstruatiecup review | Niks voor mij, te veel nadelen

In het kader van duurzaamheid en vergroening worden steeds meer alternatieven ontwikkeld voor maandverband en tampons. Een voorbeeld hiervan is de menstruatiecup. Deze siliconen cup breng je in als een tampon, is herbruikbaar en gaat lang mee. Goed voor het milieu én je portemonnee. Maar of het een succes was? Ik testte een aantal jaar geleden de MeLuna cup en schrijft in dit artikel over haar bevindingen. Heb jij een andere ervaring? Of vragen? Laat ze zeker achter in de reacties.

Menstruatiecup: wat is dat eigenlijk?

Herbruikbare menstruatiecups

Zoals met meer duurzame alternatieven van tegenwoordig (denk maar aan de hippe soap- en shampoobars), is de menstruatiecup ook al ruim anderhalve eeuw geleden uitgevonden. Het allereerste patent op de cup ooit stamt namelijk uit 1867! Herbruikbare menstruatiecups zijn meestal gemaakt van siliconen of van TPE (MeLuna), hetzelfde materiaal als waar ze fopspenen van maken. Deze zijn veilig te gebruiken in het lichaam.

Je brengt een menstruatiecup vaginaal in, zoals je ook zou doen met een tampon. Hij vangt het bloed op en wanneer hij vol zit, haal je hem eruit om hem te legen. Dit doe je door het vacuüm te verbreken met je wijsvinger. Nadat je cup leeg is, spoel je hem om en kan je hem opnieuw gebruiken.

Wegwerp menstruatiecups

Naast de herbruikbare, kan je ook wegwerp menstruatiecups (of menstruatiediscs) kopen. Ze zijn gemaakt van kunststof en worden iets anders ingebracht. Je kunt ze na afloop weggooien bij het gewone huisvuil.

De meest genoemde voordelen van een menstruatiecup?

Omdat ik zelf ook graag een mening vorm en graag alle feiten leer kennen, voor ik iets roep op De Mamagids, besloot ik de meest genoemde voordelen op een rijtje te zetten. Vervolgens controleerde ik de stellingen. Zijn ze wel volledig waar? Of liggen de zaken genuanceerder? Hiermee hoop ik jullie een volledig beeld te kunnen geven waarop je je keuze voor wel of geen menstruatiecup kunt baseren.

Beter voor het milieu

Als voordeel wordt vaak de milieubelasting genoemd. Je gebruikt hem uiteindelijk veel langer dan een tampon of maandverband (5-15 jaar) en het materiaal is beter dan bijvoorbeeld het plastic uit regulier maandverband. Of het helemaal zo zwart-wit is, valt te bezien, stelt MilieuCentraal. Dat heeft vooral te maken met het feit dat je voor en na gebruik moet omspoelen en je cup na de menstruatieperiode moet uitkoken. Toch denk ik dat die bezwaren niet opwegen tegen de 10.000 tampons en maandverbandjes die je weggooit in een mensenleven. Dan kan je beter een product kiezen dat lang meegaat.

Beter voor je lijf

Regelmatig hoor je dat met name tampons heel slecht zijn voor je lichaam. De redenen daarvoor?

• De kleur van tampons is niet natuurlijk. Vroeger kwam het door gebruik van bleekmiddelen, tegenwoordig door waterstofperoxide.
• In een tampon zit onder meer plastic en kunststof.

Voor je daadwerkelijk afgaat op de claims dat een tampon superslecht is voor je lijf, is het slim om dit filmpje van EenVandaag even te kijken. Hier wordt alles duidelijk in uitgelegd. Het enige risico dat je loopt door tampongebruik (zowel ‘gewone’ als de biologische variant én menstruatiecups) is TSS (toxischeshocksyndroom). Dat kan wanneer je hem te lang in houdt.

De menstruatiecup is goedkoper

• Wanneer je een menstruatiecup koopt, kost je dat gemiddeld € 20,00. Je doet er tussen de vijf en vijftien jaar mee. Dat betekent dus op maandelijkse basis € 0,16, als je voor het gemak tien jaar gebruikersplezier rekent.
• Een doosje biologische tampons van Yoni kost ongeveer € 8,00, gewone tussen de € 2,00 en 4,00. Dan heb je 32 stuks. Stel dat je een doosje per maand gebruikt, dan kost dat je na tien jaar zo’n € 360-960,00.

Ik geloof niet dat ik hier nog meer over hoef te zeggen. Dat de menstruatiecup beduidend goedkoper is per saldo, mag duidelijk zijn.

Nadelen van de menstruatiecup

Niet iedereen vindt het prettig iets in te brengen

Tegen dat probleem loop je natuurlijk ook aan als je de keus moet maken tussen maandverband of tampon. Je vindt het niks of de uitvinding van de eeuw. Compleet persoonlijk.

Je kan het onhygiënisch vinden

Zelf had ik daar niet zoveel problemen mee, maar ik kan me wel voorstellen dat sommige mensen het vies vinden. Je kan inderdaad wat bloed op je vingers krijgen, hoewel de kans eigenlijk niet groter is dan bij een tampon. Normaal gesproken blijft het bloed namelijk achter in de cup en zolang je hem niet zomaar omkiept, is er weinig aan de hand.

Risico’s van de menstruatiecup

Verzakking

Dit artikel stond al een tijd online, toen Kasia me via de reacties wees op meerdere risico’s. Dat deed me besluiten nogmaals op onderzoek uit te gaan en deze ook te benoemen in dit artikel. Zo deed BBC News in 2020 verslag van een geval waarbij een vrouw claimde last te hebben van een verzakking dankzij haar menstruatiecup.

Zoals je in de aflevering kunt zien, heeft het mogelijke verzakken van je organen (baarmoeder, blaas) te maken met het verkeerd verwijderen van de menstruatiecup. Wanneer je dit doet zonder het vacuüm te verbreken, zorgt dit voor een extra belasting van je bekkenbodemspieren en de vaginawand. Het is dus echt belangrijk om de gebruiksaanwijzing vooraf goed door te lezen én het vacuüm te verbreken voor je de cup verwijdert. Anders dan bij een tampon kan je niet zonder meer aan het tuutje trekken. Al is de echte kans op een verzakking niet heel groot, zoals je in dit artikel van Jinek leest. Urogynaecoloog Kirsten Kluivers van het Radboudumc geeft aan dat dit risico vooral geldt voor vrouwen die al een lichte verzakking hebben, bijvoorbeeld door eerdere bevalling(en) of obesitas.

Verlies van (koper)spiraal

Het vacuüm van de menstruatiecup kan, naast een eventuele verzakking bij verkeerd gebruik, ook mogelijk zorgen voor het ongemerkt verwijderen van je spiraaltje. In dit stuk, geschreven door een kaderhuisarts urogynaecologie op het onafhankelijke platform Medisch Contact, lees je hoe een patiënte op deze manier haar koperspiraal verloor. In de reacties lees je soortgelijke ervaringen in andere praktijken. Het is dus wellicht handig om het gebruik van je menstruatiecup te bespreken wanneer je een spiraaltje laat plaatsen of in elk geval regelmatig te controleren of je de touwtjes nog voelt zitten. Op die manier kan je een ongewenste zwangerschap in elk geval hopelijk voorkomen.

Blaasontsteking

Zoals je in de reactie onder dit artikel kunt lezen, leidde het gebruik van de menstruatiecup bij Kasia tot een blaasontsteking. Hoe dit zit? In sommige gevallen drukt de cup tegen je blaas aan of urineleider aan. Het is dan lastiger om je blaas te legen en dat verhoogt het risico op blaasontsteking. Je kunt dit voorkomen door de cup te verwijderen voor je moet plassen. Op die manier weet je in elk geval zeker dat je goed kunt uitplassen en daarmee hopelijk blaasontsteking voorkomt.

Groei van bacteriën en TSS

Zoals bij alle inwendige menstruatieproducten loop je ook bij je menstruatiecup het risico op TSS (Toxic Shock Syndrome). Uit sommige onderzoeken zou blijken dat dit risico hoger ligt dan bij tampons, terwijl de werkelijkheid anders lijkt uit te wijzen. Hierover schrijft De Groene Vrouw in dit uitgebreide stuk hoe deze onderzoeken zijn uitgevoerd. Inhoudelijk kan je vervolgens doorklikken op de linkjes, mocht je dit tot op de bodem willen uitzoeken, maar vooralsnog lijkt het risico dus minimaal. Zeker als je de juiste hygiënevoorschriften duidelijk naleest: handen goed wassen, cup regelmatig uitkoken en zorgen voor een goede, passende menstruatiecup.

Review MeLuna menstruatiecup

Ik kocht een menstruatiecup van MeLuna. De reden? Tja, verwacht niets diepzinnigs over het merk of argumenten over waarom nu toch deze. Hij had een hele mooie petrolkleur. Dat was het eigenlijk. Vervolgens las ik positieve verhalen over de MeLuna menstruatiecup en enkele klikken later was hij aangeschaft.

De eerste keer dat ik de cup droeg, bleek best een gepriegel. Je moet hem op een bepaalde manier vouwen voor je hem inbrengt, maar dat ging nogal eens mis. Hij klapte te vroeg open of bleef juist ingevouwen zitten. En dan heb je er dus niet zoveel aan. Toen ik net licht gefrustreerd dacht dat ik het misschien beter maar kon laten voor wat het was, klapte hij open als een bloeiend tulpje. Klaar om de menstruatie te ondersteunen op een goedkope, milieuvriendelijke manier.

Waar het misging bij de MeLuna menstruatiecup?

In eerste instantie was ik laaiend enthousiast. Bijna dat je uit een soort van menstruatie-activisme iedereen aan de cup wil helpen. Anderen raakten geïnspireerd en besloten er ook één te kopen. En dat gedoe met inbrengen? Ach, dat zou wel loslopen. Ik dacht dat het een kwestie was van wennen en dat het na een tijdje vast soepeler zou gaan.

Maar dat deed het niet. Ook na verloop van tijd merkte ik dat het me tegenstond om hem af en toe opnieuw in te brengen. Als ik iets gebruik tegen menstruatie dan wil ik niet te lang hannesen. Bovendien heb ik momenteel last van zwaardere menstruaties vanwege mijn koperspiraal. Ook niet bepaald fraai; als je iets inbrengt dan wil je gewoon dat het direct goed zit.

Is de menstruatiecup een aanfluiting?

Nee. Ik beweer zeker niet dat het een slecht product is. Mijn ervaring was weliswaar niet zo positief, maar dat betekent niet dat er maar één waarheid zijn. Iemand anders kan juist laaiend enthousiast zijn. En er zitten heus ook belangrijke voordelen aan:

• Eenmaal ingebracht voel je hem niet zitten
• Je lekt niet door wanneer hij goed zit en hij gaat langer mee dan een tampon of maandverband

Voor mij is het echter niets. Nadat mijn koperspiraal verwijderd was ben ik nooit meer teruggegaan, omdat het in mijn hoofd gewoon te veel gedoe was. Wel ben ik inmiddels erg nieuwsgierig naar het menstruatieondergoed. Dat is eveneens beter voor het milieu en hiermee ligt het risico op TSS ook zeer laag. Daarnaast merk ik dat ik tampons, nu ik ouder word, toch minder prettig vind tijdens de lichtere dagen. Dus wie weet… Mocht hier een review van online komen, dan link ik daar natuurlijk direct naar.

Wil jij wel een cup proberen?

Ben je toch benieuwd of het iets voor jou is? Dan zijn onderstaande twee aanraders.

Of de menstruatiecup alleen maar nadelen heeft? Nee, dat niet. Maar mij beviel hij niet. Ik ben benieuwd of jullie ook ervaringen hebben met een cup en misschien nog tips voor lezeressen die twijfelen. Misschien een bepaald merk? Een techniek om hem in te brengen? Of herkennen jullie mijn ervaring?

Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

Dit artikel bevat een of meerdere affiliate links. Van elke aankoop die je doet via deze link(s) krijgen wij een klein percentage. Jij betaalt hiervoor uiteraard niets extra’s, maar je helpt ons een klein handje. Daarbij doen we regelmatig een donatie aan goede doelen als De Voedselbank, het Alzheimer Fonds of KWF. Mocht je dus een aankoop doen, dan willen we je hierbij heel graag bedanken!

©Photoroyalty – Shutterstock