In de serie Lief dagboek neem ik jullie mee in de periode na het verlies van onze dochter Nova. Over keihard vallen, intens verdriet, maar ook bergen vol liefde en licht.
Lief Dagboek,
‘Je kinderen mogen best zien dat je verdriet hebt,’ is een veelgehoorde reactie. Net als ‘huilen mag’. Valt op zich niks tegenin te brengen. Maar toch zijn er ook tranen die ik liever voor mezelf houd. Deels om niet continu verdrietig te zijn in hun buurt, maar vooral om hen de vrijheid te geven te zijn wie ze zijn. Ik wil de meisjes een omgeving bieden waarin ze niet omwille van mij hun spel hoeven aan te passen of haar naam gaan verzwijgen, omdat daar op een gegeven moment te veel verdriet aan kleeft.
Nova mag daarom genoemd worden. Ze mogen praten, vragen stellen en bovendien hun emoties verwerken tijdens het spelen. Want niet alleen wij verloren een kindje, zij raakten ook hun zusje kwijt met alle dromen en verwachtingen die daarbij hoorden. Dat kan niet anders dan verschrikkelijk moeilijk zijn, zeker als je eigenlijk nog te jong bent om dat daadwerkelijk te bevatten. Die ruimte kunnen we hen alleen bieden als we soms onze eigen emoties opzij zetten tot ze er wel uit mogen komen. Zoals afgelopen Sinterklaas…
Een schoentje voor Nova
Het is november. Sinterklaas is net in het land, en de meiden zetten vanavond hun schoen. Halverwege staat May plots op, loopt naar de gang en komt terug met nog een gymp in haar handen. ‘Voor Nova,’ zegt ze gedecideerd. Ik vind het zo ontzettend lief! Dat ze daaraan denkt… Alleen vraag ik me wel af wat ze nu in haar schoen verwacht.
Uiteindelijk stel ik de vraag daarom maar gewoon hardop: ‘Wat denk je dat Sinterklaas er dan in gaat doen? Want ze kan het niet meer gebruiken.’ Ze denkt even na. ‘Nou, mama, ik denk dat hij misschien wel een cadeautje in mijn schoen stopt dat hij voor Nova had gebruikt. Misschien een knuffeltje? Dan kan ik het bij me houden en ermee knuffelen als ik aan haar denk.’ Ik plant een dikke kus op haar wang, en ik weet zeker dat ze een geweldige grote zus zou zijn geweest! Of beter gezegd, dat is ze natuurlijk ook gewoon.
Die avond pak ik heel zorgvuldig een klein knuffeltje van Nijntje in dat we boven hadden liggen in de kast en stop het in de extra schoen die bij de verwarming staat. De volgende ochtend komt ze vol verwachting naar me toe: ‘Mag ik kijken wat Sinterklaas voor Nova heeft gegeven?’ Zodra ik ja zeg, rent ze meteen naar beneden. Grinnikend om zoveel enthousiasme wandel ik er rustig achteraan. May pakt het knuffeltje razendsnel uit en kijkt verrukt naar haar Nijntje. ‘Die mag bij mij in bed!’
Video van Sinterklaas
Traditioneel bestellen we elk jaar voor Pakjesavond de Video van Sint. Een paar dagen na dat schoentje klap ik de laptop open en ga met een dubbel gevoel naar de website. Echt een geluksbrenger is het wat dat betreft niet… Vorig jaar keek ik ernaar uit om op deze manier onze zwangerschap aan te kondigen bij mijn kant van de familie. Dit jaar wilde ik eigenlijk Nova er natuurlijk graag bij hebben staan. Allebei niet echt best afgelopen… Ik weet niet goed wat ik moet doen. Ze hoort bij ons, maar misschien maakt het ook de sfeer meteen weer extra zwaar? Daar heb ik eerlijk gezegd geen zin in, het feest moet draaien om de kinderen en niet opnieuw om ons verdriet. Om die reden besluit ik met pijn in mijn hart om het bij onze meiden en de neefjes te houden.
Bovendien vermoed ik dat het december voor ons allemaal een maand is die anders zal zijn dan normaal. Dan zou zo’n foto en stukje in het boek alles misschien allemaal nog meer beladen maken. Voor mij in elk geval wel. Wij missen ons meisje, anderen missen hun eigen familieleden, en dan is er nog corona waardoor sowieso alles op afstand en in een aangepaste variant moet. Daarbij hadden de dames zelf al redelijk nuchter geconcludeerd dat Sint nu die bladzijde in zijn boek maar gewoon leeg moest houden. Als ik Nova laat noemen in de video wordt het misschien ook weer verwarrend. En het kan dat ik hiermee voor mezelf een legitiem excuus probeer te verzinnen maar het werkt. Een beetje.
5 december zonder Nova
Op 5 december zelf gaat het eigenlijk allemaal wel soepel. Of ik Nova mis? Ja, maar niet meer dan anders. Ik denk dat het sowieso scheelt dat ik vorig jaar nog niet zwanger was met Sinterklaas, en dat ik daardoor geen directe associatie heb met het feest. Daarbij mis je haar toch wel, of het nu december is of niet.
Rose en May zijn intussen dolgelukkig met hun cadeaus. Vooral de poppen vallen enorm in de smaak. Deels omdat ze er al een halfjaar om vragen, maar met name – zoals Rose zegt – omdat ze nu ’toch een baby hebben om voor te zorgen’. Glimlachend kijk ik hoe ze als echte grote zussen hun pop continu achter zich aan sjouwen. ‘Ik ga maandag na school met niemand spelen,’ gooit ze er nog een schepje bovenop, ‘want ik wil alleen met mijn pop!’ Tja, en als zij dat zegt, is het echt een serieuze zaak!
Hun baby in het babybedje
De volgende dag blijkt trouwens pas echt hoe serieus. Er worden prachtige kaarten gemaakt waarop ze met grote letters schrijven dat hun baby’s Mina en Jop geboren zijn. Na een tijdje verdwijnen ze naar boven om daar verder te spelen. Ik zit beneden even te genieten van de stilte en een puzzeltje te maken tot Ro de deur opendoet en zegt: ‘Je moet nu even naar boven komen, maar doe heel zachtjes!’
Ik loop voorzichtig achter hem aan. En hoewel de derde tree even hard kraakt als normaal, zitten de dames zo in hun eigen spel dat ze ons niet opmerken. In het bedje van Nova liggen twee poppen. Aan hun hoofdeinde staat de muziekgiraf die een zacht liedje afspeelt en Rose en May geven hun baby’s een kusje. ‘Ga maar lekker slapen,’ fluistert May.
Uit alle macht probeer ik mijn emoties te bedwingen. Het is ontroerend en zo confronterend tegelijk. Maar weet je wat ik ook besef? Dat ze zich vrij genoeg voelen om op deze manier met hun verdriet om te gaan, dat ze middenin de rouw zo natuurlijk vorm geven aan wat er speelt in ons leven, is echt mijn gewicht aan goud waard. Geloof me, dat is niet niks 😉 Ik geef ze een dikke knuffel en vertel hoe trots ik op ze ben, en dat ik zeker weet dat ze de allerbeste zussen van de wereld zijn voor Nova! Ondanks dat ze niet bij ons is.
Beneden, als we weer samen zijn, pak ik Ro vast en leg mijn hoofd tegen zijn schouder. Huilen mag waar je kinderen bij zijn, dat weet ik best. Maar deze tranen hou ik liever voor mezelf.
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Lees hier de andere delen van het dagboek
- 1: Van bypass tot een hartje dat stopt
- 2: De echo die ik had willen overslaan
- 3: Hoe vertel je iemand…
- 4: De bevalling van ons meisje
- 5: Bijzondere geboortefoto’s
- 6. Nova. Een ster aan de hemel
- 7: Hoe maak je de juiste beslissingen?
- 8: Dag lief meisje
- 9: Overal zwangere vrouwen
- 10: Het ziekenhuis belt met nieuws
- 11: Of ze al geboren is?
- 12: Onzekerheid en klein verdriet
- 13: Terug naar het schoolplein
- 14: Hoe gaat het met je? Kut natuurlijk
- 15: Therapeutisch wandelen
- 16: Dingen waar je geen invloed op hebt
- 17: Hoe het met de kinderen gaat?
- 18: De foto’s van het ziekenhuis
- 19: Tijd om op te ruimen
- 20: Niemand komt aan mijn kinderen
- 21: Ro gaat weer aan het werk
- 22: Mijn cyclus komt op gang
- 23: Je tranen inslikken is soms beter
- 24: En dan sta ik weer in het ziekenhuis
- 25: Eindelijk geen vragen meer
- 26: Het jaar waarin Nova geboren werd
- 27: Eindeloze dankbaarheid
- 28: Ons kleine meisje is eindelijk thuis
- 29: Het eerste jaar zonder jou
- 30: Die naïviteit krijg je nooit meer terug
- 31: De Negenmaandenbeurs: slim of te vroeg?
- 32: De dagen zijn doordrenkt van haar afwezigheid
- 33: Langzaam wordt het verdriet eenzamer
- 34: Ik verloor het plezier in het moederschap
- 35: Hoeveel kinderen heb je eigenlijk?
- 36: Je wordt een ander mens door de rouw
- 37: Agenda leeghouden
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock
