In de serie Lief dagboek neem ik jullie mee in de periode na het verlies van onze dochter Nova. Over keihard vallen, intens verdriet, maar ook bergen vol liefde en licht.
Lief Dagboek,
Het is gek. Waar je de ene keer in duizend stukken lijkt te breken, kan je het volgende moment weer met een lach op je gezicht beseffen dat je het ook getroffen hebt in het leven met je drie andere dochters. Je emoties vliegen alle kanten op. Toch begint deze achtbaan, die in het begin alle kanten op ging, langzaamaan weer meer te lijken op de voortkabbelende Kikkerachtbaan uit Duinrell dan de duizelingwekkende Silver Star in Europa-Park, om maar even een vergelijking te schetsen.
Anders gezegd, we merken aan alles dat het beter gaat. We zijn er nog niet, maar wel duidelijk verder dan eerst. Bovendien, zoals we ook tegen elkaar zeggen: je kan niet eeuwig thuis blijven zitten. Een beetje ritme kan geen kwaad. Dat is de reden dat we de volgende stap gaan zetten. Ro gaat weer aan het werk.
Omdat verdriet soms fijner is in je eentje
Ik sta onder de douche. Terwijl het water over mijn lijf stroomt, vertrekt mijn gezicht zich. Ugly crying, het is de puurste vorm van emotie, zonder rekening te houden met de ideale wereld waarin ik het liefst een Máxima-waardige traan zou plengen die dan gracieus en langzaam zijn weg over mijn gezicht zoekt. Maar het tegendeel is waar. Ik verlies de controle over mijn gezichtspieren. Geluidloos stromen tranen over de ronding van mijn wang, via mijn kaaklijn naar beneden waar ze zich het de duizenden druppels vermengen. Ik hou me zo stil mogelijk. Deels omdat ik niemand wil wakker maken, maar vooral omdat het soms gewoon heel prettig is om je verdriet helemaal alleen en in zijn puurste vorm te kunnen beleven.
In de stoom die de hete douche op de glazen wand achterlaat, schrijf ik haar naam. Ik schrijf haar naam omdat het de enige plek is waar ik die ooit nog zal mogen schrijven. Mijn hart knijpt samen als ik dat besef en in alles mis ik haar op dat moment weer net zoveel als die allereerste week nadat ze was overleden. Dat je elke dag opstaat en opnieuw beseft dat ze er niet is. Ondanks alle vrolijkheid en de mooie momenten is er ineens toch weer dat grauwe, grijze gordijn dat over je heen hangt als een plots opduikende en verstikkende mist.
Rouwen is vreemd
De emoties buitelen deze weken over elkaar heen om gevoeld te worden. Aan de ene kant is er natuurlijk het intense verdriet, maar tegelijkertijd voel ik me ook trots. Ik mocht immers negen maanden lang ook gewoon haar moeder zijn, ons meisje dragen en heel erg liefhebben. En dat alles in de speciale exclusiviteit van een zwangerschap – alleen zij en ik. Soms knuffelde ik mijn buik zachtjes, in de hoop dat ze het zou voelen. Dan zong ik weer een liedje, omdat ze het na haar geboorte zou kunnen herkennen en zich er veilig door zou voelen.
En dan is er nog die algehele omslag in mijn leven. Ik ben oprecht een ander mens. Ze zeggen weleens dat je pas ervaart hoe sterk je kunt zijn wanneer het leven dat van je vraagt. Daar geloof ik wel in. Dat maakt ook dat ik zoveel dingen beter in perspectief kan zien en mijn energie en aandacht primair richt op wat er het meest toe doet. Dat is ons gezin. Ik wil niet dat onze meisjes later terugkijken en niet alleen hun zusje verloren, maar ook hun ouders. Tegelijkertijd besef ik me terdege dat zij ook de reden zijn dat we overeind blijven staan. Nova… ondanks dat ze er niet is, heeft ze zoveel teweeg gebracht.
Samen vooruit
Ik stap de douche uit en sla een handdoek om mijn schouders. Met opgeheven hoofd kijk ik in de spiegel. Mijn spiegelbeeld staart zwijgend terug. Er is weinig aan mijn uiterlijk veranderd, maar toch is alles anders. De leegte, maar ook de trots en kracht die onze vier dochters me geven, staan allemaal in mijn ogen geschreven. We doen dit samen, ondanks dat de jongste niet bij ons is.
Morgen gaat Ro weer aan het werk; toch een mijlpaal. Vanaf het moment dat zijn werkgever hoorde wat ons is overkomen, zetten ze alle zeilen bij op zijn afdeling. Hij kreeg direct alle ruimte om te rouwen en zich in zijn eigen tempo te herpakken. Dat is zo’n luxe, beseffen we ons maar al te goed. Zeker na afgelopen jaar. Het is de reden dat toen we vorige week voor het eerst weer eens tegen elkaar zeiden: ‘Wat zullen we gaan doen vandaag?’ hij meteen contact opnam met zijn teamleider. Juist die vrijheid maakt dat je een stapje harder loopt. Daardoor zitten we nu hier. Hij is er klaar voor, ik ook. Het is goed om weer wat van ons oude ritme terug te krijgen.
Niet veel later kruip ik bij hem in bed. ‘Zie je er tegenop?’ vraag ik hem. Hij schudt zijn hoofd. ‘Ik ben vooral benieuwd hoe het gaat,’ vertelt hij, ‘maar werk is werk. Komt wel goed. Zie jij er tegenop?’ Even blijf ik stil. Afgelopen maanden heb ik veel dingen op gevoel gedaan en intuïtief weet ik dat dit goed is. Doordat we alle tijd mochten nemen die nodig was, hebben we samen kunnen rouwen en ons verdriet heel goed kunnen delen. We vingen elkaar op als de ander het niet meer trok en trokken elkaar door de moeilijkste momenten heen. De hevigste storm is gaan liggen; de tranen van net zijn niet geen dagelijkse kost meer en staan los van morgen. Ik glimlach. ‘Nee. Ik zal je missen, maar dat is meer omdat ik van je gezelschap heb genoten. Niet omdat het noodzakelijk is dat je thuis bent.’
Hij kust me liefdevol op mijn voorhoofd. Dicht tegen elkaar aan vallen we in slaap.
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Lees hier de andere delen van het dagboek
- 1: Van bypass tot een hartje dat stopt
- 2: De echo die ik had willen overslaan
- 3: Hoe vertel je iemand…
- 4: De bevalling van ons meisje
- 5: Bijzondere geboortefoto’s
- 6. Nova. Een ster aan de hemel
- 7: Hoe maak je de juiste beslissingen?
- 8: Dag lief meisje
- 9: Overal zwangere vrouwen
- 10: Het ziekenhuis belt met nieuws
- 11: Of ze al geboren is?
- 12: Onzekerheid en klein verdriet
- 13: Terug naar het schoolplein
- 14: Hoe gaat het met je? Kut natuurlijk
- 15: Therapeutisch wandelen
- 16: Dingen waar je geen invloed op hebt
- 17: Hoe het met de kinderen gaat?
- 18: De foto’s van het ziekenhuis
- 19: Tijd om op te ruimen
- 20: Niemand komt aan mijn kinderen
- 21: Ro gaat weer aan het werk
- 22: Mijn cyclus komt op gang
- 23: Je tranen inslikken is soms beter
- 24: En dan sta ik weer in het ziekenhuis
- 25: Eindelijk geen vragen meer
- 26: Het jaar waarin Nova geboren werd
- 27: Eindeloze dankbaarheid
- 28: Ons kleine meisje is eindelijk thuis
- 29: Het eerste jaar zonder jou
- 30: Die naïviteit krijg je nooit meer terug
- 31: De Negenmaandenbeurs: slim of te vroeg?
- 32: De dagen zijn doordrenkt van haar afwezigheid
- 33: Langzaam wordt het verdriet eenzamer
- 34: Ik verloor het plezier in het moederschap
- 35: Hoeveel kinderen heb je eigenlijk?
- 36: Je wordt een ander mens door de rouw
- 37: Agenda leeghouden
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock