Met dit artikel ga ik me misschien op glad ijs begeven, maar dat is dan maar zo. Je hoort overal en continu dat het eten zo duur geworden is. Sterker nog, dat gezonde voeding verschrikkelijk duur is en je bijna wordt gedwongen om ongezonder te eten als je weinig te besteden hebt. Ik ben single moeder, heb vier kinderen en een kat. En toch geef ik wekelijks rond de 100 euro uit aan boodschappen, inclusief luiers. Ik geloof, ook in deze tijd, dat je met een lager budget nog steeds prima gezonde keuzes kunt maken. Hoe dat zit? Ik vertel je er alles over in dit artikel!
Wat is gezond eten?
Met grote dank aan de internetgoeroes van deze tijd hebben we geen idee meer wat nu écht gezond eten is. Waar de één claimt dat raw foods de manier zijn om fit te blijven, pretendeert een ander dat we allemaal vegan moeten worden en beweert een derde dat als je nog steeds brood eet, je een trits van Westerse welvaartsziekten te wachten staat. Wie moet je geloven?
Eerlijk gezegd heb ik geen idee. Daarom volg ik mijn eigen pad en denk aan wat mijn oma zei: alles waar ’te’ voor staat is ongezond. En verder werkt mijn boerenverstand ook nog prima. Chips is ongezonder dan fruit, cola ongezonder dan water. Hoe minder toegevoegde ingrediënten iets bevat, des te beter voor je lijf. Dat soort dingen. Tja en dan kunnen we op detailniveau misschien concluderen dat een tros druiven behoorlijk wat suiker bevat, het lijkt me beter dan een reep chocola.
Vanuit die opvattingen moet je dit artikel lezen.
Is gezond eten per definitie duurder dan ongezonde voeding?
Als ik allerlei onbewerkte, biologische producten zou moeten gebruiken dan is gezond eten inderdaad nagenoeg onbetaalbaar. Maar ga je uit van ‘normale’ gezonde voeding, dan hoeft gezond eten helemaal niet duurder te zijn.
Als je een kar bijvoorbeeld vol laadt met bewerkte producten (zoals snacks, koekjes, een ham-kaas croissantje voor onderweg en blikjes), pakjes, zakjes en kiloknallers uit de bio-industrie kan je wel stellen dat je op dat moment geen gezond eten inslaat. Bij de kassa zal je merken dat je ook dan niet per se goedkoop uit bent.
Tips om gezonder te eten voor een lager budget
Zelf aan de slag
De sleutel zit hem vaak in de moeite die je zelf in je eten steekt. Hoe meer de fabrikant je uit handen neemt, hoe hoger de prijs. Haal je aardappelen bij de boer en maak je hier zelf patat van, dan ben je veel minder kwijt dan voor die zak uit de diepvries. En stel dat je een week lang leeft op zelfgebakken brood, dan betaal je minder dan een kant-en-klaar brood bij de bakker of supermarkt. Maar denk ook aan sausjes (zoetzure saus, bijvoorbeeld, is heel eenvoudig en goedkoop om zelf te maken) of naanbrood, voor bij je shoarma of soep.
Voorbeeld:
Een zak volkoren tarwemeel kost bij de molen € 4,20. Koop je daarbij nog een zakje gist dan kost het je nog € 1,95 extra. Voor iets meer dan € 6,00 heb je voldoende om voor een week aan brood te bakken (voor twee tot drie personen). Dit brood is gezonder, bevat nauwelijks toevoegingen en komt vers uit de oven. Het kost je meer tijd en moeite, maar dat proef je wel terug.
Denk aan de lange termijn
Misschien is een zak chips inderdaad goedkoper dan een zak appels, maar niet als je denkt aan de lange termijn. Van die appels heb je minimaal 8-10 keer plezier. Een zak chips gaat, met een beetje pech, meteen op. Bovendien voel je je na een appel vaak voldaan en na een zak chips misselijk.
Een belangrijke reden waarom ik me aan mijn budget kan houden is:
- a) dat ik een budget heb
- b) dat ik werk met een weekmenu
Op zondagavond schrijf ik op welke gerechten we wanneer eten in de komende week. Verder koop ik zoveel mogelijk in de aanbieding, zeker producten die we vaker gebruiken en die ik lekker vind. Het voordeel hiervan is dat je niet snel (ongezonde) impulsaankopen doet en dat je na een tijdje prima weet welke keuzes je kunt maken met je budget.
Slim koken
Zoek op internet naar gezonde budget recepten die je kunt toevoegen aan je menu. Bij Allerhande heb je bovendien een zoekfunctie die speciaal gericht is op koken met een kleiner budget. Ideaal als je eens wat nieuws wil proberen. Kies daarbij voor groenten uit het seizoen of misschien zelfs van de boer verderop. Heb je over? Vries dit dan in, zodat je later iets gezonds kunt opwarmen als je het liefst pizza had besteld. Verder is het handig om zakken voorgesneden groenten te gebruiken als je wil besparen. Is nog makkelijk ook.
Haal bepaalde producten niet in huis
Misschien heel saai, maar we hebben vrijwel nooit chips in huis of koekjes. De kinderen en ik drinken voornamelijk water en alcohol in de koelkast is meer voor feestjes. Dat scheelt natuurlijk flink op je budget, maar ook voor je gezondheid. Willen ze iets te snoepen? Dan kunnen ze om 15.00 uur iets uit de snoeppot halen: een lolly, rozijntjes of dummies, bijvoorbeeld. Maar vaak genoeg vergeten ze het ook of nemen ze fruit. Dat is er namelijk wel volop.
Getest: een week lang alleen maar gezonde producten (2019)
Een aantal jaar geleden, toen je overigens ook al continu hoorde dat gezond eten duurder zou zijn, besloot ik de proef op de som te nemen. We haalden een week lang alleen maar gezonde(re) producten. Dus in plaats van een zak patat twee grote zoete aardappels, veel extra groenten en fruit, maar geen snacks. Ook kozen we er bewust voor om minder vlees te eten – een grote kostenpost. En wat denk je? Deze kar vol gezonde boodschappen kostte ons ruim € 30,00 minder (op weekbasis).
Bijkomend voordeel is dat in gezondere voeding meer vezels zit, waardoor je minder eet. Zou je bijvoorbeeld juist voornamelijk bewerkt voedsel eten, dan is het per product misschien veel goedkoper. Maar omdat je er meer van eet, kan het financiële voordeel uiteindelijk best tegenvallen.
In dit kader is dit onderzoek van FIT.nl ook erg interessant.
Wat maakt gezond eten dan wél duur?
De opmerking dat gezond eten zo duur is, komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Hoe dat precies zit?
Alleen al de keus voor amandelmelk in plaats van halfvolle (koeien)melk maakt duidelijk hoe groot het verschil is. En sinds bramen (die in het wild helemaal gratis groeien) zijn op een gegeven moment bestempeld als superfood betaal je daar ook naar. Ook uit onderzoek bleek iets soortgelijks: gezonde voedingsmiddelen zijn afgelopen jaren 22% duurder geworden ten opzichte van zo’n tien jaar geleden. Een aantal ongezonde producten daalden echter zelfs in prijs (zoals suiker en diverse ijssoorten).
De prijsontwikkeling van gezonde producten zag er als volgt uit:
De stijging in prijs bleef ieder jaar, terwijl ongezonde producten ook per jaar nog weleens in prijs daalden. Dus het is niet zo gek dat je in de supermarkt toch sneller een zak chips uit het rek pakt dan een pak appels. Wil je toch gezonder eten zonder dat je failliet eindigt?
De conclusie dat goed en gezond eten automatisch duurder is klopt dus niet helemaal. Wel zijn de gezonde producten in prijs gestegen de afgelopen jaar, maar door slimme keuzes te maken, valt het verschil eigenlijk wel mee. Zeker als je meerekent dat je met gezonde voeding een stuk beter leeft – zowel voor jezelf als de aarde. Zal jij, met deze kennis, volgende keer sneller een gezonde keus maken in de supermarkt? Of zelfs naar de boer rijden? Of misschien heb je wel een lekker gezond (en niet te duur) recept. We zijn benieuwd! Laat het ons weten in de reacties.
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Uitgelichte afbeelding ©PattyPhoto – Shutterstock
