We zijn nogal eens geneigd kritisch te zijn naar ons lijf. Soms zelfs keihard. Pijnlijk, zo blijkt uit onderzoek, want een negatief zelfbeeld kan verstrekkende gevolgen hebben. Dat willen we niet! Maar hoe moet het anders? In dit artikel delen we niet alleen wat de effecten zijn van een negatief zelfbeeld, ook vind je hier tips om te werken aan een positief zelfbeeld en lees je waarom het helemaal niet verkeerd is om toe te geven dat je iets goed kunt.
Het effect van een negatief zelfbeeld
In 2007 onderzocht Liesbeth Woertman (Universiteit Utrecht) het zelfbeeld van zowel mannen als vrouwen. Verrassend genoeg waren beide groepen vergelijkbaar blij met hun lichaam. Interessant weetje: zelfs bijna twintig jaar geleden had social media al een negatieve invloed op dat zelfbeeld, ongeacht het geslacht (bron). En dat is zonde, want een gezond, positief zelfbeeld helpt je veerkrachtig te zijn en positiever in het leven te staan. Hoe lastig het soms ook is in een wereld waar influencers alles oppoetsen met make-up of cosmetische ingrepen en waarbij ze een zeer selectief deel van hun leven tonen.
Jij bent het waard om aan je zelfbeeld te werken.
Het effect van een negatief zelfbeeld is namelijk is dat je depressieve gevoelens kunt krijgen, de verkeerde mensen in je leven toelaat en zelfs andere mensen gaat vermijden – ‘aangezien ze toch niks aan je hebben’. Ook kan je een onrealistisch beeld ontwikkelen van je lijf of je karakter, omdat je het vergelijkt met wat je online ziet. Terwijl een aanzienlijk deel gefotoshopt is of cosmetisch aangepast.
Tijd dus om je negatieve gevoelens om te zetten in dankbaarheid voor je lijf en wie jij bent.
Van negatief zelfbeeld naar dankbaarheid
Bewustwording
Word je eens bewust van de dingen die je denkt en zegt over je lijf. Dat kan soms in hele subtiele bewoordingen zitten. Zoals een hoofdschuddende: “Ik? Ah joh, haha.” Maar ook explicieter: “Mooie benen? Heb je die putjes niet gezien?” Meestal verpakt als grap, maar toch met een enigszins verdrietige of teleurgestelde ondertoon. Zonde, want je bent echt goed zoals je bent.
Misschien vind je het nog altijd lastig om naar jezelf te kijken met liefde, ondanks die bewustwording van wat je denkt en zegt over je lijf. Toch kan het al helpen om het in elk geval niet meer uit te spreken. Begin bijvoorbeeld met de volgende oefening.
Oefening in bewustwording van je zelfbeeld
Probeer de komende tijd, wanneer iemand je complimenteert, te glimlachen. Je hoeft nog niet te bedanken zonder aanvullende “maar het stelt niets voor”. Slechts glimlachen en het compliment in ontvangst nemen. Kijk je in de spiegel, kijk dan eens of je de negatieve gedachten kunt loslaten. Ze mogen voorbij komen – je kan immers niet zomaar van de ene op de andere dag veranderen wat je denkt en voelt – maar je laat ze ook weer gaan.
Neem eigenaarschap over je gevoel / Wie beslist wat mooi is?
Ja, de maatschappij heeft een algemeen beeld over schoonheid. Maar jij hebt nog altijd de keus om daarin mee te gaan. Hoewel je tegenwoordig vooral sterk afgetrainde lijven ziet en vrouwen die op hun vijftigste nog geen rimpel lijken te hebben, beslis je zelf of jij dat ook mooi vindt. Misschien bewonder je de moeite die een ander in zijn lichaam stopt, maar is het niet zo jouw smaak. Dat mag!
Zoals er mensen zijn die niets liever willen dan een vrouw naast zich met een afgetraind lijf en voloptueuze lippen – met dank aan de cosmetisch chirurg, zijn er ook genoeg mensen die daar niets mee hebben. Focus daarom niet op het algemene schoonheidsideaal, maar op jezelf. Wat is mooi aan je uiterlijk? Je ogen? Je glimlach? Het kuiltje in je rechterwang? Je gespierde benen? Gladde huid? Vergeet ook niet:
Zelfvertrouwen is het mooiste sieraad dat je kunt dragen.
Bovendien is het goed om te onthouden dat zodra jij perfectie loslaat en de schoonheid durft te gaan zien in wat jou jou maakt, je vanzelf sterker in je schoenen komt te staan.
Lieneke:
Op de middelbare school zat ik in de klas bij Bas. Geen opvallende jongen qua uiterlijk. Eerder het tegenovergestelde misschien, hij had een onregelmatige huid en was wat mollig. Toch waren bijna alle meisjes dol op hem. Hij was de clown van de klas, straalde zoveel zelfvertrouwen uit en zat lekker in zijn vel. Dat leerde me op jonge leeftijd al dat je uiterlijk eigenlijk maar bijzaak is. Mensen lezen aan je buitenkant af hoe je zelfbeeld is en hoe jij je voelt; dat doet zoveel meer dan botox en de sportschool voor je kunnen doen.
Kijk naar wat er nog meer is
Misschien zit je niet (altijd) lekker in je vel en kan je behoorlijk klagen op je lijf. Probeer dan eens te kijken naar wat je wel hebt. Niet qua uiterlijk, maar je innerlijk. Misschien ben je een loyale vriendin die graag klaarstaat voor anderen. Kan je goed luisteren zonder te oordelen over wat iemand je vertelt. Ben jij die ene vriendin die nooit een verjaardag of sterfdag vergeet. Of ben je dol op het organiseren van gezellige avondjes waarbij je mensen samenbrengt.
Er is uiteindelijk zoveel meer dan alleen de verpakking. We hangen in onze maatschappij misschien te veel waarde aan het plaatje dat je schetst, terwijl vrijwel niemand over veertig jaar nog eens denkt: ‘Weet je nog, X met haar cellulitis?’ of ‘Ik weet nog wel dat jij op je vierendertigste een puistje op je wang had’. Ze onthouden wél het gevoel dat je hen gaf. De keren dat je klaarstond toen ze door een diep dal gingen of die avonden waarop ze pas ver na twaalven naar huis gingen, met mooie herinneringen aan dat fantastische feestje bij jou thuis.
Oefen met positieve gedachten over jezelf
Het is een oude oefening die in eerste instantie ongemakkelijk voelt, maar op termijn zeker werkt.
- Ga voor de spiegel staan.
- Kijk jezelf aan.
- Zeg hardop (en als je dat ongemakkelijk vindt, kan je dit in eerste instantie denken) positieve woorden: ik hou van mezelf. Ik zie er goed uit. Bedankt, lief lijf, dat je me draagt en doorzet.
Je zal vanzelf merken dat je zelfbeeld verbetert, omdat je fijne woorden gebruikt.
Denk aan je kinderen
Als je kinderen hebt en je zelfbeeld is negatief, is dat het voorbeeld dat ze meekrijgen. Misschien niet in directe zin, maar ook zij horen je af en toe klagen. Bijvoorbeeld tegen anderen of als je in de spiegel staat. Vind je het lastig om je zelfbeeld te verbeteren voor jezelf, doe dat dan voor hen. Praat tegen jezelf zoals je hoopt dat zij dat in de toekomst zullen doen als ze een compliment krijgen of in de spiegel kijken.
Maaike:
Eigenlijk was ik altijd een onzeker meisje. Tot ik een dochter kreeg. Vanaf dat moment besloot ik haar niet mee te geven wat ik zelf dacht en gaf ik mezelf af en toe complimenten als ik voor de spiegel stond. “Kijk eens hoe mooi deze nieuwe broek staat!” riep ik dan, “ik ben er zo blij mee.” Of we gingen samen elkaars spiegelbeeld complimenteren. Inmiddels komt ze weleens de huiskamer binnen en dan zegt ze: “Ik zie er vandaag echt goed uit.” Geen arrogantie, wel een berg zelfvertrouwen waar ik enorm blij mee ben.
Een positieve omgeving is het halve werk
Behalve de zaken die je zelf kunt doen, is een positieve omgeving ook belangrijk. Mensen die je vertellen wat je waard bent. Hoe meer je in jezelf gelooft en hoe beter je zelfbeeld, des te leuker de mensen die je vervolgens aantrekt. Al is het maar, omdat je negatieve types sneller loslaat of negeert. Goede vrienden helpen je om te kijken naar je positieve kanten, waar je goed in bent en wat zo mooi aan jou is. Ze steunen je door dik en dun, waardoor je groeit als mens.
Als je er niet alleen uitkomt
Soms is het goed om professionele hulp in te schakelen. Bijvoorbeeld wanneer je in cirkeltjes blijft ronddraaien en jezelf slecht blijft voelen over jezelf. Het is niet nodig. Een coach of psycholoog kan je helpen om anders naar jezelf te leren kijken. Om makkelijker te relativeren of het perfecte beeld waaraan je (in je hoofd) zou moeten voldoen om te buigen naar een realistisch beeld, waarbij je ontdekt dat dat meer dan genoeg is.
Hoe sta jij ervoor? Is jouw zelfbeeld positief of vind je het lastig met een open blik in de spiegel te kijken?
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). We vinden het natuurlijk heel gezellig als je ons komt volgen op Instagram.
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijke update – met jouw toestemming dus.
Uitgelichte afbeelding ©DavideAngelini – Shutterstock