lief dagboek

Deel 37 | Mag ik verdriet hebben? Of moet het (van mij)?

In de serie Lief dagboek neem ik jullie mee in de periode na het verlies van onze dochter Nova. Over keihard vallen, intens verdriet, maar ook bergen vol liefde en licht.

Lief dagboek,

Het valt me dit keer zwaar om te beginnen met typen, merk ik. Waar mijn verhalen na de stilgeboorte in eerste instantie onophoudelijk uit mijn vingers vloeiden, hun weg zochten om gelezen te worden, wordt het lastiger het sentiment te kunnen ophalen van die eerste maanden zonder Nova. Tijd heelt zeker niet alle wonden, maar legt er een liefdevol laagje overheen. Het verlies is nu onlosmakelijk onderdeel van mijn leven; je staat ermee op en gaat ermee naar bed, maar definieert niet direct wie je volledig bent.

Soms maakt dat het lastiger om de diepte in te gaan. Ik voel op bepaalde momenten wel een bepaalde onrust en het pure gemis, lees oude delen van mijn dagboek terug om weer even in contact te zijn met dat overweldigende verdriet en de diepe pijn van het eerste uur. Maar het echte weten? Terwijl de dagen verstrijken, verdwijnt dat over het algemeen steeds meer naar de achtergrond. Ik moet het opzoeken om te kunnen voelen. Op zich een gezonde manier om ermee te leren omgaan, denk ik, maar ook weleens een aparte gewaarwording. Toch wil ik dit deel schrijven, omdat ik denk dat anderen die dit proces doormaken hier wellicht herkenning in kunnen vinden en omdat ik het nog steeds belangrijk vind om meer openheid te geven aan het rouwproces door de jaren heen.

Want het is september

In de aanloop naar haar sterf- en geboortedag, beide in oktober, verandert er iets in mijn gevoel. Jaarlijks herbeleef je het gevoel van die periode, van (wat nu voelt als) de naïviteit van die laatste weken tijdens mijn zwangerschap. De spannende operatie van mijn vader die ook een stempel drukte op deze periode. Het langdurige afwachten. De onzekerheid toen leek of haar bewegingspatroon minder werd. Alles dat toeleefde naar die genadeklap op 8 oktober 2020, de paniekerige zoektocht naar haar hartslag, de echo die onomstotelijk liet zien dat ze niet langer leefde.

Het horen van de stilte.

Het verdriet kan me veel meer lukraak overvallen en anders dan de rest van het jaar vind ik dat lastiger tegen te houden als het me even niet uitkomt. Sterker nog, dat probeer ik niet nu. Hoewel ik het eigenlijk de grootste jeuk-opmerking allertijden vind, ‘laat ik het er maar gewoon even zijn’. Uiteindelijk mist mijn hart een stukje. Het deel dat bij haar ligt, kan nooit meer terugkomen. Dat is wat het is en dat wil gevoeld worden. Dat moet gevoeld worden.

Mijn agenda gaat dicht

In tegenstelling tot vorige jaren heb ik me daarom dit keer voorgenomen radicaal mijn agenda dicht te gooien. Ik maak geen afspraken die niet nodig zijn – al heeft school de, onbedoeld, waardeloze planning om het tweejaarlijkse schooloptreden uitgerekend de dag na haar geboortedag op de agenda te zetten, daar doe je natuurlijk niks aan. En het lucht op. Geen bezwaard gevoel als ik eigenlijk helemaal niet wil afspreken, omdat mijn eigen gezelschap al meer dan genoeg is. Niet de druk van het blijven opletten of ik nog even definitief kan doorgeven of ik wel of niet kom opdagen. Gewoon niks.

Ik weet namelijk niet van tevoren hoe ik me voel en wil daar ook helemaal niet continu bij stilstaan. Ik wil geen afspraak maken met het idee dat het allemaal wel lukt, maar puntje bij paaltje ontdekken dat ik die dag het liefst met een dekbed over mijn hoofd wil wegkwijnen. Ik laat mezelf maar even deze periode. Zie wel wat ik wil of doe, zonder me daarover ook maar enig moment schuldig, bezwaard of een ‘heb-je-haar-weer’ te voelen. Het lucht op, doen waar je zelf zin in hebt zonder rekening te hoeven houden met wat een ander ervan vindt.

Toch vraag ik me af: mag het ook leuk zijn?

We zijn bijna drie jaar verder. Voor het eerst komt er soms een emotie naar boven ploppen die ik nog niet kende. Mag het er ook zijn als ik me wél goed voel? Ontloop ik dan het rouwproces? Ontken ik het verdriet? Mag ik van mezelf lege dingen doen, ondanks mijn bewust lege agenda? Kan ik last minute een avondje uit plannen met vriendinnen, juist om even afleiding te hebben van mijn gemis en mijn zorgen? En ook: stort ik dan niet in elkaar op het verkeerde moment?

Diezelfde twijfel zie ik terug in mijn woorden. Zo schreef ik hierboven ‘het moet gevoeld worden’, wat me aan het denken zette. Want ‘moet’ het echt? Of mag het? Het enige kloppende antwoord op die vraag is natuurlijk dat het mag; je moet helemaal niks. De kern van pure emoties is per slot van rekening dat ze niet te sturen zijn. Maar het is nieuw dat ik hierover nadenk. Anders.

Kennelijk is een onbewust onderdeel van rouw dat je rekening houdt met ‘hoe het hoort’, volgens dat interne kritische stemmetje althans. Met dat in mijn achterhoofd, ga ik proberen de hele komende maanden maar open-minded en met een open agenda te beleven. Voelen wat gevoeld wil worden, zelfs als dat gevoelsmatig niet gepast zou zijn in deze situatie.

Het lucht op om dit zo te kunnen constateren. We zijn weer een stapje verder, hoe onwennig dat soms ook is.

Lees hier de andere delen van het dagboek

Liefs, Merel

Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock

1 gedachte over “Deel 37 | Mag ik verdriet hebben? Of moet het (van mij)?”

  1. En zo is het maar net. Er zijn geen regels om te rouwen. Dat is een kwestie van gevoel en dat laat zich niet sturen. En het belangrijkste: ieder rouwt en geniet van het leven op zijn eigen manier. Niets goeds of verkeerds.
    Maar ik begrijp je gevoel heel goed hoor.

    Mooi geschreven weer
    ❤️😘

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *