In de serie Lief dagboek neem ik jullie mee in de periode na het verlies van onze dochter Nova. Over keihard vallen, intens verdriet, maar ook bergen vol liefde en licht.
Lief dagboek,
Al een week loop ik met mijn ziel onder mijn arm. Ik ben lichtgeraakt, emotioneel en nukkig, wil me het liefst afzonderen van de rest van de wereld – wat best een opgave is in een gezin met vier kinderen en een kitten – en vind zelfs mezelf niet te genieten.
We zijn al bijna twee jaar verder en nog steeds voelt alles alsof het gisteren nog gebeurde. Voor mij althans, De wereld draaide door en veel mensen weten weliswaar dat het gebeurde, maar niet meer exact wanneer. Ik neem het echt niemand kwalijk, maar lastig is het soms wel. Ik wil nog steeds graag Nova’s naam noemen, maar zie het ongemak langzaam groeien en zwijg tegenwoordig vaker. Niet voor de buitenwereld, puur om mijn eigen, toch al broze, hart te beschermen.
Voor ons staat de wereld soms een beetje stil
Ik kan in gedachten haar warme lijfje tegen dat van mij voelen, de allesoverheersende liefde van toen is echt onverminderd groot. Het enige dat verandert in de loop van de tijd is de vorm van het gemis. Het is niet zozeer als ik leeftijdsgenootjes van Nova zie dat ik weemoedig denk: ‘Zij zou nu ook zo oud zijn’, maar het voelt wel scherper. Vorige keer schreef ik al dat ik vrede heb met haar verlies. Waar ik nu meer tegenop loop, is dat het verdriet steeds meer iets voor mezelf wordt.
De enkeling die informeert naar hoe het gaat in deze periode, buiten mijn eigen familie uiteraard, koester ik. Het zijn de buurvrouw van verderop, een moeder op school en dierbare vriendinnen die luisteren. Die gelukkig niet helemaal snappen wat ik voel, maar wel hun best doen en ruimte bieden. Het is eigenlijk gewoon de volgende fase van het rouwen: had Nova geleefd dan zou iedereen met regelmaat informeren hoe ze opgroeit. Dat het nu niet gebeurt, is weliswaar begrijpelijk, maar ook enorm confronterend.
De evolutie van rouw
Ik vind het best weleens lastig. Van een warm bad, lieve woorden, begrip, eindeloze gesprekken en mensen die je enorm verrassen, ga je steeds meer individueel door met het heruitvinden van je leven en opnieuw ontdekken wie je nu eigenlijk bent ná het verlies. En dan, na een paar maanden of misschien een paar jaar, volgt de laatste fase: je staat er eigenlijk praktisch weer alleen voor. Zeker wanneer je, zoals ik, de buitenwereld maar slecht binnenlaat.
Daarom ben ik nukkig. Omdat ik gewoon even een week lang wil zwelgen in zelfmedelijden, heel hard wil huilen om wat niet is en soms random wil roepen dat ik er niets aan kan doen als ik verzaak, ‘want ik ben mijn kind verloren’. Ook al is het al twee jaar geleden. Maar dat kan niet. Want ik heb nog vier kinderen waarvoor ik moet zorgen en een kitten die door het huis sjeest in al zijn enthousiasme.
Laat het maar zijn zoals het is
Het enige dat rest zijn de paar momenten op een dag waarop iedereen naar school is, Sean slaapt en Romeo op mijn schoot klimt om een dutje te doen. Een uur per dag, in het gunstigste geval, om te rouwen – en dan moet het ook nog lukken op dat moment. Best treurig, als ik het zo bekijk; zou er nog meer zelfmedelijden van krijgen als ik dat al niet had 😉
Toch scheelt het dat ik hier mijn verhaal kwijt kan. Dit hoort ook bij ons verhaal: dat de wereld doordraait en jij nog steeds enigszins op gang moet komen. Dat het verlies steeds ongemakkelijker wordt voor anderen, omdat je nu eenmaal niet altijd weet wat je moet zeggen tegen iemand. En dat het rouwen soms gewoon onwijs eenzaam is, omdat maar weinig mensen écht begrijpen wat je voelt.
Dat is zoals het proces na overlijden hoort te lopen, denk ik. Uiteindelijk komen we allemaal op een punt waarop je meer alleen draagt dan samen. Dus ik omarm mijn nukken komende weken voor wat ze zijn. Ondanks dat de tijd om zelfmedelijden te hebben schaars is en ik moet pieken tijdens de uren die ik heb, komt het vast allemaal wel weer goed. Over een paar weken ofzo.
Overigens, mocht je jezelf herkennen in mijn verhaal: dit is geen sneer naar wie dan ook, het is allemaal oké. Ik had zelf ook nooit een idee van wat ik moest doen als iemand een groot verlies meemaakte in zijn omgeving. Ik ben dus echt de allerlaatste die er een oordeel over heeft. Toch wil ik dit ook benoemen, omdat het deel van een rouwproces is: het verdwijnen van de ruimte om je verhaal te doen, hoort erbij. Mijn verdriet is niet langer ook direct andermans verdriet, en dat is gewoon even wennen.
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Lees hier de andere delen van het dagboek
- 1: Van bypass tot een hartje dat stopt
- 2: De echo die ik had willen overslaan
- 3: Hoe vertel je iemand…
- 4: De bevalling van ons meisje
- 5: Bijzondere geboortefoto’s
- 6. Nova. Een ster aan de hemel
- 7: Hoe maak je de juiste beslissingen?
- 8: Dag lief meisje
- 9: Overal zwangere vrouwen
- 10: Het ziekenhuis belt met nieuws
- 11: Of ze al geboren is?
- 12: Onzekerheid en klein verdriet
- 13: Terug naar het schoolplein
- 14: Hoe gaat het met je? Kut natuurlijk
- 15: Therapeutisch wandelen
- 16: Dingen waar je geen invloed op hebt
- 17: Hoe het met de kinderen gaat?
- 18: De foto’s van het ziekenhuis
- 19: Tijd om op te ruimen
- 20: Niemand komt aan mijn kinderen
- 21: Ro gaat weer aan het werk
- 22: Mijn cyclus komt op gang
- 23: Je tranen inslikken is soms beter
- 24: En dan sta ik weer in het ziekenhuis
- 25: Eindelijk geen vragen meer
- 26: Het jaar waarin Nova geboren werd
- 27: Eindeloze dankbaarheid
- 28: Ons kleine meisje is eindelijk thuis
- 29: Het eerste jaar zonder jou
- 30: Die naïviteit krijg je nooit meer terug
- 31: De Negenmaandenbeurs: slim of te vroeg?
- 32: De dagen zijn doordrenkt van haar afwezigheid
- 33: Langzaam wordt het verdriet eenzamer
- 34: Ik verloor het plezier in het moederschap
- 35: Hoeveel kinderen heb je eigenlijk?
- 36: Je wordt een ander mens door de rouw
- 37: Agenda leeghouden
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock
Afbeelding, Pra Chid – Shutterstock