Deze 9 opvoedboeken zou elke ouder moeten lezen

Na de geboorte ben je moeder. Maar dan? De een vindt makkelijker zijn weg in het ouderschap dan de ander. Over hoe je zou moeten opvoeden bestaan talloze boeken en methodes. Dat autoritair opvoeden (kinderen hebben simpelweg maar te luisteren naar je) eigenlijk niet meer van deze tijd is? Daar zijn we het grotendeels wel mee eens. Alleen hoe het wel moet? Compleet laten gaan is immers ook geen optie. Gelukkig zijn er hele fijne boeken die je echt een handje helpen, zoals deze 9 die elke moeder wel in haar kast zou willen hebben.

9 hele fijne opvoedboeken die je écht helpen

Dit is het boek voor ouders met een leven

Ik weet nog exact wanneer ik dit boek kreeg: ik lag in mijn kraambed en mijn moeder had het voor me gekocht. Alleen de titel vond ik al geweldig en ik bleef zowaar wat langer in bed liggen. Het is een hilarisch, eerlijk en verfrissend boek over ouderschap. Even geen moeders die alleen maar beweren dat het ouderschap in ieder facet geweldig is, maar oprecht toegeven dat je het weleens moeilijk hebt. Zij waren ook de inspiratie om zelf te gaan schrijven en daarbij zo echt mogelijk te blijven.

Het boek, geschreven door Barbara van Erp en Femke Sterken (ook bekend van me-to-we.nl), laat je zien dat naast het genieten, je ook vaak heel hard moet werken als moeder, afziet, gevloerd gaat door zorgen, kapot bent en toch door moet, maar misschien nog wel het meest dat je goed op jezelf moet blijven letten. Het herinnert je eraan dat je niet de enige bent die zich weleens eenzaam voelt als nieuwbakken moeder, dat het behoorlijk rauw en pittig kan zijn en dat je niet meer kan doen dan je best. Falen is oké en doen we allemaal weleens.

Onvoorwaardelijk ouderschap

De Amerikaanse Alfie Kohn is behoorlijk progressief te noemen en een pionier op het gebied van wat we ook wel positief opvoeden noemen. Onvoorwaardelijk ouderschap is zijn eerste boek en gaat vooral hoe we als ouders tegemoet kunnen komen aan de behoeften van kinderen. Belonen en straffen hoort daar niet bij, erkennen wat ze kunnen of stimuleren vrijdenkende mensen te worden juist weer wel.

Wat ik zo fijn vind, is dat het boek humor bevat en geen waslijst aan wat je allemaal fout doet. Al meteen in zijn inleiding zet Kohn je aan het denken over je manieren van opvoeden en de dingen die we maatschappelijk gezien meekrijgen: kinderen die stil zijn en volgzaam noemen we zoet, terwijl dat juist eigenschappen zijn die we op latere leeftijd minder waarderen. Die tegenstrijdigheid kan je voorkomen door je opvoeding anders in te richten en daar geeft hij met dit boek hele fijne tips voor.

Lees ook van zijn hand: De mythe van het verwende kind

Jagen, verzamelen, opvoeden

Michaeleen Doucleff zit met haar handen in het haar dankzij haar obstinate peuter. Als journaliste komt ze bij veel verschillende volkeren, waaronder jager-verzamelaarsculturen. Daar ziet ze hele andere dingen gebeuren: kinderen die vanuit zichzelf een bijdrage leveren aan het huishouden en het gezin, die geen discussie aangaan over van alles en niets, en die bijspringen of delen als een ander dat nodig heeft.

Dit alles leidde uiteindelijk tot haar fantastische boek Jagen, verzamelen, opvoeden, waarin ze uiteenzet hoe apart en vereenzamend onze Westerse manier van opvoeden eigenlijk is – met één of twee ouders die het grootste deel van de zorg dragen of het zelfs bijna alleen doen. Aan de hand van drie gemeenschappen met een rijke geschiedenis (Maya, Inuït en Hadzabe) geeft ze praktische tips die je thuis kunt toepassen. Ze houdt je enerzijds een spiegel voor, anderzijds laat ze je lachen door haar eigen herkenbare situaties te benoemen. Een van de beste opvoedboeken die ik ooit gelezen heb!

In voor en tegenspoed (maar alleen als jij de afwas doet)

‘We gaan het echt samen doen!’ Moderne stellen zijn er heilig van overtuigd dat zij het zo anders zullen aanpakken dan hun ouders. In de praktijk blijken we echter gemakkelijk terug te vallen in een ouderwetse rolverdeling in het huishouden – met het verschil ten opzichte van onze moeders dat we er vaak ook ‘nog even’ een parttime of fulltime baan naast hebben en onze kinderen 80.000 verplichtingen hebben.

Het mooie van dit boek vind ik dat Ragna de schuld niet automatisch bij de mannen neerlegt, maar juist diep ingaat op de complexiteit van het probleem – dat ook niet zomaar op te lossen is. Ze vertelt het verhaal vanuit hun eigen gezin (met een ambitieuze man, haar eigen carrière en hoe de komst van hun dochter alles op scherp zette). De openhartigheid in combinatie met echte kennis van zaken, handige tips en genoeg stof tot nadenken over je eigen situatie. In voor- en tegenspoed maakt je bewust van de verbeterpunten en zorgt uiteindelijk dat je dichterbij elkaar komt te staan – en de lasten beter verdeelt.

How2talk2kids

Van How2talk2kids verschenen twee boeken in het Nederlands: het origineel (Effectief communiceren met kinderen) en een tweede editie (Broers en zussen zonder rivaliteit). Eigenlijk sluiten beide boeken aan op het gedachtegoed van Alfie Kohn en ook de boodschap die Michaeleen Doucleff uitdraagt. De manier waarop we tegen kinderen praten kan anders. Duidelijker, bondiger en begripvoller.

Waar ik zelf nog weleens tegenaan loop, is dat je gemakkelijk vervalt in de standaardzinnen. Hierdoor kom je als moeder misschien niet helemaal oprecht meer over. Denk aan een telefonisch verkoper die duidelijk een cursus heeft gevolgd en braaf je naam voldoende blijft noemen of zinnen tussendoor gooit als ‘Kan ik me helemaal voorstellen’. Toch helpt de methode wel – sowieso om je anders naar je kind te laten kijken. Zo wilde ik graag altijd van alles oplossen voor ze, terwijl de meiden vaak alleen maar een luisterend oor zochten. Inmiddels erken ik vaker dat iets gewoon even flink balen is, en dat is dan genoeg. Scheelt een boel discussie, frustratie (en preken).

Maakt me niet uit wie er begon

Merk je dat je kinderen regelmatig flink kunnen ruziën (en vervolgens verhaal halen bij jou)? Dan is het boek Maakt me niet uit wie er begon van Elsbeth Teeling (o.a. Relax mama en de Club van relaxte moeders) en Eva Bronsveld (bekend van haar boek Temperamentvolle kinderen) een aanrader. Hoe vervelend ook, ruziemaken met je broer of zus is nuttig voor de rest van je leven. Als ouders kan je dit in goede banen leiden met dit boek – zonder dat je zelf ook nog eens ontploft.

Maakt me niet uit wie er begon bevat humor, achtergrondinformatie en natuurlijk praktische tips om je kinderen te helpen hoe ze het uiteindelijk zelf kunnen oplossen. Dit zijn lessen die ze in de rest van hun leven ook kunnen toepassen en daarom heel waardevol. Ik vind het zelf heel prettig dat het boek niet belerend geschreven is, maar juist vol zelfspot zit en dat de schrijfsters voorbeelden geven waardoor je je niet alleen voelt.

Mom, you got this

Rachel van Sas, beter bekend als influencer en interieurstyliste ‘De Huismuts’ bundelde al haar opvoedtips in één boek. Vanaf nu is Dad, you got this ook verkrijgbaar – leuke tip voor je man? Door haar ontdekte ik, zelfs na drie kinderen en zwanger van de vijfde, weer heel nieuwe dingen. Hier las ik bijvoorbeeld voor het eerst over het boek How2talk2kids en over slaaptherapie bij baby’s – iets dat met de tips uit haar boek ook thuis toe te passen is.

De kracht van Rachels boek ligt in iets dat ze op Instagram (en YouTube) ook zo feilloos doet: ze geeft je het gevoel dat ze een goede vriendin is die je vrijblijvende suggesties doet. Niets is belerend en op elke bladzijde zie je de liefde voor haar gezin terug. Bovendien zit het gewoon ramvol tips die elke nieuw moeder wil krijgen, van handige hebbedingetjes tot weergaloze tips waar je de rest van de opvoeding mee verder kan.

De glimlach van een kind

De schrijvers David de Kock en Arjan Vergeer ken je misschien ook wel van hun missie: 365 dagen succesvol – persoonlijke coaching om een gelukkiger mens te worden. Samen schreven ze ook De glimlach van een kind waarin 52 gelukslessen staan voor ouders en hun kinderen. Je leert je kind beter kennen en ziet hoe je een omgeving kunt creëren waarin kinderen alle gevoelens kunnen delen die ze voelen.

Bij mij vloeiden de tranen al tijdens het lezen van het voorwoord door Willeke Alberti. De glimlach van een kind is een heel liefdevol boek dat je op een leuke manier de interactie laat opzoeken met je kind. Het is daarom misschien niet zozeer een opvoedboek in de traditionele zin van het woord, maar helpt je wel een warme(re) band opbouwen met je kind. Je zoekt je eigen grenzen op, leert erkennen wat je voelt zonder oordeel en helpt je kind ook op een gezonde manier omgaan met zichzelf en zijn zorgen.

Temperamentvolle kinderen

Als je een temperamentvol kind hebt, ken je dit boek waarschijnlijk wel. Het is een praktisch handboek met veel voorbeelden en hoe je ermee kunt omgaan. Je leert gaandeweg je temperamentvolle kind beter begrijpen, waardoor je ook makkelijker kan inspelen op de situaties die zich voordoen.

Vind ik dit het beste opvoedboek ter wereld? Nee, niet per se. Na verloop van tijd stopte ik met lezen omdat ik een tikje moe werd van alle voorbeelden. Daarbij had ik halverwege het idee dat ik de boodschap nu wel kende. Waarom dan toch in dit rijtje? Ik vind het jammer dat temperamentvolle kinderen en hooggevoelige kinderen soms onbegrepen zijn. Je bent sterker geneigd te kijken naar de driftbui dan wat eronder zit. Eva Bronsveld laat je verder kijken en helpt je om je kind te omarmen zoals hij is. Het is daarmee een mooie aanvulling op de andere boeken in dit rijtje.

Lees jij weleens opvoedboeken? Wat is je favoriet? En heb je misschien nog aanvullende tips? Laat ze zeker achter in de reacties.

Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?

Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.

©Halfpoint – Shutterstock

Redactie

De Mamagids is hét online handboek voor moeders die fouten durven maken. Vol handige tips voor als je het even niet weet, herkenbare verhalen en ervaringen van lezeressen. Omdat je nooit de enige bent!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Terug naar boven