Ken je dat: dat je een keuze maakt voor of namens je kinderen die eigenlijk tegen je natuur ingaat, maar die je doet ‘omdat het hoort’? Zo voelde ik me op het moment dat ik mijn dochtertje van nog geen jaar liet huilen bij wijze van slaaptraining. Het zou dé manier zijn om kinderen te leren in slaap te vallen, adviseerde het consultatiebureau. Ik was begin twintig, zo bleu als een goudvis en dacht dat zij het wel zouden weten. Intussen zat ik aan de andere kant van de deur met een steen in mijn maag en tranen over mijn wangen. Hoe kon iets dat de bedoeling was zo tegennatuurlijk voelen? Uiteindelijk pakte ik haar op. Dan maar een slechte moeder, dacht ik nog beschaamd.
In ons dagelijks leven, zeker binnen de opvoeding, komen we regelmatig dit soort onbewuste gedragingen tegen. Dat merkte ik pas echt toen Nova overleed. In de overlevingsstand had ik weinig puf meer om dingen te doen ‘zoals het hoort’, leven naar het ideaalbeeld van anderen kwam niet langer in mijn boekje voor. Het voelde bevrijdend. Het perfecte plaatje kon me in die periode aan mijn spreekwoordelijke reet roesten, want daar had ik simpelweg geen energie voor. Tegelijkertijd besefte ik gaandeweg ook voor het eerst hoe vaak we als mens automatisch uitvoeren wat onze ouders of de maatschappij ons meegeeft.
Hoewel dat op zichzelf een logisch gevolg is van evolutie, merk ik nog altijd dat veel automatismen knellen. En daar ben ik niet alleen in, als ik kijk om me heen. Van een meer autoritaire vorm van opvoeden lijkt liefdevol, bewust ouderschap steeds meer de norm te worden. We stellen het individuele kind voorop en proberen hen niet langer in een algemene, gemiddelde mal te proppen die eigenlijk niemand écht goed past. Het is de vrouwelijke, liefhebbende en ondersteunende energie (in zowel mannen als vrouwen) die meer past bij wat een kind volgens mij nodig heeft.
In mijn eigen geval merk ik bijvoorbeeld dat ik vaker bewust een pas op de plaats maak en me afvraag waarom ik iets doe. Dat kan heel simpel zijn. Onze derde dochter vindt het vaak warm en loopt dan het liefst rond in een luchtige outfit en slippers. Van de week was het net vijftien graden. Waar ik mijn trui nog droeg, stond zij al snel voor me in haar badpak. Voorheen zou ik op dat moment hebben gezegd dat ze zich warmer moest aankleden:
- Want wat zouden de buren niet denken?
- Omdat ik het geen badpakkenweer vond
- Misschien zelfs ‘omdat ik het zeg’
Maar waarom eigenlijk? Ik wil dat zij op een bepaald punt in haar leven durft te varen op haar eigen intuïtie en gevoel – twee van de krachtigste instrumenten die je als mens hebt op deze aarde. Dat kan alleen maar als ik haar leer hoe ze op basis van haar eigen waarneming een keus maakt. Nu in het klein, later, wanneer ze een fout vriendje heeft waarbij haar alarmbellen afgaan en ze daarop actie onderneemt door meteen bij hem weg te gaan, in het groot.
Het klinkt misschien overdreven om een badpak met vijftien graden te vergelijken met een foute relatie, maar ik geloof oprecht dat het zo werkt. Zij is hier uiteindelijk niet om continu mijn opdrachten uit te voeren. In tegendeel, opvoeden is volgens mij een proces waarbij je een kind mag begeleiden van een volledig afhankelijke babytijd naar de zelfstandige volwassenheid. Waarbij je hen helpt om ontdekken wat bij hen past. Toch voelt dit voor mij ook als een proces. Ik ben uiteindelijk opgevoed in een tijd waarin ‘omdat ik het zeg’ vaak een legitiem argument was, ongeacht hoe jij je er zelf bij voelde.
Ik merkte, zeker na Nova’s overlijden, dat ik me, mede daardoor, toch flink liet beïnvloeden door de buitenwereld in de keuzes die ik maakte. Nog steeds kan dat overigens best een innerlijke strijd zijn, zeker omdat ik me toch het liefst veilig in het maaiveld verscholen houd. Tegen de stroom in zwemmen is geen tweede natuur. Toch doe ik het steeds vaker, als mijn onderbuikgevoelens protesteren. Dat een bepaalde methode immers bij een ander past, zegt niets over mij. Het voelt voor mij niet prettig om mijn kinderen te laten huilen of elke keer terug te sturen naar hun eigen bed wanneer ze aangeven mij nodig te hebben na een nachtmerrie.
Steeds vaker voelt dit als een bevrijding. Uiteindelijk vinden mensen toch wel iets van je. Of je je leven nu volgens ‘het boekje’ afdraait of als iemand die dwars tegen de maatschappelijke conventies ingaat. En ik wil gewoon niet langer opvoeden vanuit de angst dat als ik het nu niet corrigeer, mijn kind feitelijk opgegeven is. Ik wil opvoeden vanuit liefde, vanuit het gevoel dat ik er onvoorwaardelijk voor ze ben en dat ik ze help om zelf ook keuzes te leren maken die bij hen passen. Dat ze zich niet hoeven te vormen naar een maatschappelijk ideaalbeeld, maar zichzelf leren omarmen.
Voor mijn omgeving is het weleens wennen. Waar ik voorheen vaak vond dat mijn kinderen maar te luisteren hadden, laat ik ze nu hun zegje doen en corrigeer ik hoogstens op de toon waarin ze iets zeggen (in plaats van de boodschap). Ik ben zachter, meegaander. En natuurlijk niet continu, maar buiten mijn PMS en menstruatie om steeds meer. Ze mogen meer, krijgen vaker vertrouwen tot ze het tegendeel bewijzen en ik stel soms kritische vragen om ze vanuit eigen overtuiging een bepaalde keus te laten maken. Dat alles in de hoop dat ik zo een bijdrage lever aan een vriendelijkere wereld, met kinderen die lievere keuzes maken naar onbekenden toe, naar dieren en de planeet.
Tja, de één zal me nu een zwever vinden, de ander een wereldvreemde idealist, maar voor een keer maakt me dat niet meer zo uit. Ik doe het in elk geval vanuit mijn hart en vanuit wie ik ben of wil zijn. Ik bedenk regelmatiger of ik keuzes maak vanuit mezelf of vanuit een automatisme. En ik hoop dat dit alles de kinderen helpt te worden wie zij zijn, zodat zij geen negenendertig hoeven te worden voor ze dat inzicht krijgen.
Schrijf je in voor onze wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je Merel of De Mamagids al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
©VGstockstudio – Shutterstock
