Bedplassen (dit houdt in dat een kind ’s nachts nog niet zindelijk is na de vijfde verjaardag) is een probleem waarover ouders onderling weinig praten. Het is een taboe om te vertellen dat je oudere kind nog steeds in zijn bed plast, ook voor het kind. Om hier meer bekendheid aan te geven, stuurde ons Chantal onderstaand artikel. Hierin vertelt ze waar bedplassen precies vandaan komt en ze deelt de beste tips vanuit haar eigen ervaring.
Bedplassen bij oudere kinderen: een taboe
Mijn zoon plaste op zij achtste nog steeds weleens in bed. Lange tijd dacht ik dat ik de enige ouder was die hiermee kampte, omdat bedplassen nu eenmaal niet iets is waarover je makkelijk praat. Zelf wil je er ook niet zomaar over beginnen, zeker op latere leeftijd, omdat schaamte, begrijpelijk, een rol begint te spelen. Je kind wil niet dat je zijn natte bed met Jan en alleman bespreekt, dus houd je je mond.
Toch ontdekte ik na verloop van tijd dat meerdere ouders hiermee te maken krijgen. De kinderen kunnen er niks aan doen en je kan alles proberen wat je wilt, soms lijkt niks te werken tegen het bedplassen. Soms is het een kwestie van ouder worden, zoals bij ons ook het geval was: uiteindelijk ging het vanzelf over. Hoe? Geen idee, zelf denk ik dat hij eroverheen groeide.
Welke oorzaken zijn er voor bedplassen bij kinderen?
Als een kind van 5 jaar of ouder ’s nachts zijn plas niet kan ophouden, spreek je van bedplassen. Hieronder staan de meest voorkomende oorzaken van een uitgestelde zindelijkheid.
Medische oorzaken
Soms blijven kinderen bedplassen door een medische afwijking, zoals een probleem met de blaas of nieren. Ook obstipatie kan ervoor zorgen dat het signaal van een volle blaas niet goed wordt doorgegeven aan de hersenen. Het kan handig zijn om dit uit te sluiten. Vraag om een doorverwijzing aan de huisarts.
In ons geval wilde ik graag voor de zekerheid weten of het bedplassen geen medische oorzaak had. We kregen een doorverwijzing naar de plaspoli in het ziekenhuis, waar ze allerlei testjes deden. Ze maken een echo van de blaas, kijken hoeveel urine er in de blaas kan en of alles verder naar behoren werkt. De uitslag bleek in ons geval gelukkig positief: medisch gezien was hij in orde.
Signaal naar de hersenen komt niet goed door
Wij kregen het vermoeden dat onze zoon zo diep sliep, dat het signaaltje dat hij moest gaan plassen niet goed doorkwam. Althans, hij werd er niet wakker van. Daarnaast dronk hij overdag ook redelijk veel.
Ik vond het overigens lastig om hier een oplossing voor te vinden: hoe zorg je dat een kind wakker wordt als hij moet plassen? Dat kun je eigenlijk niet afdwingen. Natuurlijk lieten wij hem ’s avonds plassen voordat hij ging slapen, en ook haalde ik hem vaak ’s avonds nog slapend uit bed om nog een keer te plassen. Maar soms was alles dan zelfs al nat en waren we dus al te laat. De volgende ochtend was hij dit altijd allemaal vergeten.
Stress
Bedplassen komt bij oudere kinderen soms ook voor als ze eigenlijk al zindelijk waren. Stress kan dan de oorzaak zijn. Denk aan de eerste periode waarin kinderen weer naar school gaan, een heftige situatie in de thuissfeer (echtscheiding, veel ruzies, geldproblemen of een overlijden in de naaste omgeving) en bijvoorbeeld te veel drukte. Ook spannende toetsen kunnen leiden tot bedplassen.
Welke oplossingen zijn er als je kind in bed plast?
Luiers en matjes gebruiken
Luiers worden eigenlijk afgeraden bij kinderen vanaf 5 a 6 jaar, omdat kinderen dan zelf niet voelen dat ze geplast hebben en er dus geen ‘last’ van hebben. Maar geloof me, als je zeven dagen per week het bed moet verschonen fiets je echt gillend naar de Jumbo voor een pak luiers. Ik vond zelf de DryNites van Huggies erg fijn, die zijn zelfs verkrijgbaar tot 15 jaar.
Om toch een beetje aan het advies te voldoen zijn we op een gegeven moment wel overgestapt op celstof matjes (die ook in kraampakketten zitten). Die legden we onder het hoeslaken. Uiteindelijk kochten we een molton – zo’n speciaal hoeslaken dat geen vocht doorlaat. Zo blijft het matras droog maar voelt het kind wel dat het in bed heeft geplast. Het voordeel is dat zo’n waterdichte molton over het hele matras ligt, terwijl een celstof matje (of je kind zelf) kan verplaatsen tijdens de slaap.
Plaswekker
Vaak wordt door de artsen ook een plaswekker geadviseerd. Dit grijpt weer terug naar het idee dat het kind zich bewust moet worden dat het moet plassen. De plaswekker zit met een sensor aangesloten op een speciale onderbroek. Zodra deze nat wordt gaat de plaswekker keihard piepen. Het idee is dat het kind wakker wordt en zich realiseert dat hij moet plassen.
Nou, dit hebben we geweten. Wát een kabaal maakt dat ding, een brandalarm is er niks bij. Gevolg was dat het hele huis wakker was, behalve het kind dat in bed plaste. Dat lag dan alsnog in de herrie in een nat bed heerlijk te slapen. Je begrijpt, dit zou best een uitkomst kunnen zijn maar wij waren hier snel klaar mee.
Adviezen bij bedplassen werken niet altijd
Als je op internet gaat zoeken, kom je heel veel adviezen tegen om bedplassen te voorkomen en/of verhelpen. Geloof me, ik heb ze allemaal geprobeerd. Zoals dus wakker maken en laten plassen voordat wij gingen slapen (waarbij het advies uit het ziekenhuis was om hem écht wakker te maken, zodat hij bewust zou gaan plassen; nou, probeer dat maar eens bij een kind dat diep slaapt!).
Ook wordt geadviseerd om met een beloningssysteem te werken. Zelf was ik daar erg op tegen, omdat mijn zoon er echt niets aan kon doen als hij in bed plaste. Hoe kon ik hem dan belonen bij een droog bed? Natuurlijk hebben we het wel geprobeerd, want bij 7x per week het beddengoed wassen heb je er na een tijdje zelfs een PlayStation voor over om het droog te houden. Maar helaas, naar verwachting, zonder resultaat.
Leg je erbij neer
Ergens in onze zoektocht naar oplossingen en pogingen die op niets uitliepen, besloot ik los te laten. We hadden gedaan wat we konden, het bedplassen had geen medische oorzaak en hij kon er niets aan doen. Het zou vast vanzelf wel goedkomen. Daarbij hoorde ik om me heen toch wel vaker verhalen van leeftijdsgenoten met hetzelfde probleem of volwassenen die zelfs tot op latere leeftijd in bed bleven plassen. Een vervelend vooruitzicht, maar je kan dan niet veel meer doen dan loslaten en meebewegen. Om die reden besloot ik toch weer terug te gaan naar de luiers.
Wat te doen als je kind gaat logeren of op kamp moet en nog bedplast?
De eerste keer op kamp vond ik het even spannend: hoe zou het gaan? Gelukkig werd ik gerustgesteld toen de leiding me toevertrouwde dat er wel vier kinderen meegingen die nog met een luier sliepen. Mijn zoon zou hem zelf aantrekken voor het slapengaan en ’s ochtends zelf weer uittrekken. Het ging prima, en zo was logeren ook geen probleem meer.
En ineens was het over
En ineens, hij zal een jaar of acht geweest zijn, was hij steeds vaker droog ’s nachts. Hoe en waarom weten we nog steeds niet. Het begon met een paar dagen per week, maar breidde snel uit en na een tijdje had hij nog maar zelden een ongelukje. Hij is inmiddels bijna vijftien. Toevallig kwam ik van de week nog twee pakken luiers tegen en besloot dit artikel te schrijven, anders was ik het waarschijnlijk alweer vergeten. Gek hoe je je zo druk kunt maken om iets en het dan ineens vanzelf over gaat.
Bedplassen: mijn allerbeste advies aan andere ouders?
Mijn advies aan andere moeders zou zijn: maak er geen groot probleem van (je kind is niet de enige!!) Laat natuurlijk wel alles nakijken op medisch gebied, maar als er niets aan de hand is dan kun je niet anders dan het accepteren. Zorg dat je het een beetje leuk houdt voor jezelf, dus als je je prettig voelt bij het gebruik van luiers of de plaswekker net als ik uit het raam wil smijten, doe dat gewoon. Het komt echt een keer goed!
Bedplassen is een vervelend probleem, met name voor het kind zelf. Er heerst toch een taboe op. Ook voor ouders is het lastig er met iemand over te praten of ervaringen uit te wisselen. In dit artikel vind je de precieze oorzaken en handige tips. Succes! Wil je misschien (anoniem) je verhaal delen? We lezen het graag in de reacties. Je kan dan bij het veld waar je je voornaam invult een pseudoniem gebruiken.
Liefs, Merel
Schrijf je nu in voor de wekelijkse update en mis nooit meer een artikel! Je vindt het formulier rechts (desktop) of onderaan deze pagina (mobiel). En volg je me al op Instagram?
Reageer je onder dit artikel? Weet dan dat we je mailadres nooit zullen gebruiken, ook niet om ongevraagde nieuwsbrieven of andersoortige mails te versturen. Dat doen we alleen als je je aanmeldt voor de wekelijkse update – met jouw toestemming dus.
Dit artikel bevat een of meerdere affiliate links. Van elke aankoop die je doet via deze link(s) krijgen wij een klein percentage. Jij betaalt hiervoor uiteraard niets extra’s, maar je helpt ons een klein handje. Daarbij doen we regelmatig een donatie aan goede doelen als De Voedselbank, het Alzheimer Fonds of KWF. Mocht je dus een aankoop doen, dan willen we je hierbij heel graag bedanken!
©Mama Belle and the kids – Shutterstock
het kan wel eens gebeuren lijkt mij maar als het vaker gebeurd lijkt het mij inderdaad ook lastig zowel voor ouder als kind, maar het gaat een keer over 😉